«اسکناس» از تاثیر کاهش نرخ ارز گزارش می دهد؛
بازار خودرو در مدار کاهش قیمت
گروه صنعت و تجارت: چند روزی است که شاهد کاهش قیمت ارز در بازار هستیم و به دنبال آن قیمت بسیاری از کالاها روند نزولی دارد. یکی از این تاثیرات بر قیمت خودرو است که زمانی به شدت افزایش یافت و بسیاری از این رویه گله مند بودند.
به گزارش اسکناس، جهشهای قیمتی در بازار خودرو از اواخر سال ۹۸ تشدید شد با این حال سال ۹۹ نیز بازار خودرو با افزایش شدید قیمتی آغاز شد که سرانجام وزارت صمت برای قیمتگذاری برای تولیدات خودروسازان داخلی تصمیمات جدیدی گرفت.
یکی از تصمیمات مهم انتخاب شورای رقابت به عنوان متولی تعیین سازوکار فروش و قیمتگذاری خودرو بود زیرا تا آن زمان مرجع قیمتگذاری خودروهای تولیدی توسط دو خودروساز ایران خودرو و سایپا نامشخص بود. شورای رقابت نیز مبنای تعیین قیمت خودروها را قیمت نهادههای تولیدی خودرو که براساس تورم اعلامی بانک مرکزی افزایش مییابد و همچنین سود متعارف حدود ۵ تا ۱۰ درصد بیان کرده است.
در سازوکار تعیینشده توسط شورای رقابت، خودروسازان اجازه دارند هر سه ماه یک بار با مجوز شورای رقابت براساس میزان تورم و قیمتهای جدید نهادههای موردنیاز خودروسازان، قیمتها را تغییر دهند.
از ابتدای امسال با اجرایی شدن روش جدید قیمتگذاری خودرو، قیمت انواع خودرو ۳ مرتبه افزایش پیدا کرده که موجب نارضایتی مردم شده است این افزایش قیمت به قیمتهای بازار خودرو نیز دامن زده و این بازار را با مشکل مواجه کرده است.
از طرف دیگر صنعت خودرو طی سه سال گذشته به دلایلی چون تحریمها، تاکید سیاستگذار بر قیمت دستوری و فاصله قیمتی بین کارخانه تا بازار، به جولانگاهی برای دلالان و تقاضای غیرمصرفی تبدیل شده است.
بحران کمبود نقدینگی و تامین سرمایه مورد نیاز صنعت خودرو در حالی اذهان مدیران و فعالان این بخش را به خود درگیر کرده که در سمت تقاضا معامله گران، سرمایه خود را وارد بازار خودرو کرده و در مدت زمان کوتاهی سود قابل توجهی را به جیب میزنند یعنی در بخش تقاضا به واسطه معاملات پرسود گردش نقدینگی زیادی در بازار خودرو شکل گرفته است.
در آبان ماه که از آن تحت عنوان ماه ریزش قیمتها در ۳ بازار مهم اقتصادی یاد میشود قیمت بازار خودرو نیز عقب گرد کرده و در پی کاهش انتظارات تورمی و ریسکهای غیر اقتصادی هیچ تقاضای غیر مصرفی جدیدی وارد هیچ بازاری به ویژه بازار خودرو نشده است و صف های فروش افزایش یافتهاند.
در همین خصوص مصطفی طاهری عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس درباره ضرورت کاهش قیمت خودرو در کارخانه متناسب با سقوط نرخ ارز، گفت: از آنجایی که خودروسازان دلیل افزایش قیمت خودرو در کارخانه را رشد نرخ ارز بیان کرده و مدعی بودند که از یکسو تولیدات آنها ۳۵ درصد ارزبری دارد و از سوی دیگر بهای مواد اولیه داخلی مانند ورق فولاد و... متناسب با ارز افزایش داشته و این امر موجب رشد هزینه تولید شده است، در حال حاضر که نرخ دلار در بازار کاهشیافته باید قیمت خودرو در کارخانه نیز متناسب با آن کاهش یابد.
نماینده مردم زنجان و طارم در مجلس افزود: انتظار مردم مبنی بر اینکه با کاهش نرخ ارز خودروسازان باید قیمت محصولات تولیدی خود را کم کنند، به جا بوده و خودروسازان باید این انتظار را پاسخ دهند.
این نماینده مردم در مجلس یازدهم اضافه کرد: شورای رقابت باید به موضوع کاهش قیمت خودرو در کارخانه متناسب با سقوط نرخ ارز ورود کند چراکه با افزایش نرخ ارز این شورا به خودروسازان مجوز داد هر سه ماه یکبار متناسب با رشد هزینههای تولید، خودرو را گران کنند.
عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس با بیان اینکه شورای رقابت نباید یکطرفه تصمیمگیری کند، ادامه داد: شورای رقابت باید متناسب با نوسانات نرخ ارز به موضوع گرانی یا ارزانی خودرو در کارخانه ورود کرده و تصمیمگیری کند و باید از تولیدکننده و مصرفکننده همزمان حمایت کند.
اما کارشناسان اقتصادی و خودرویی نظر دیگری دارند به گونه ای که فربد زاوه کارشناس صنعت خودرو درباره افزایش قیمت محصولات خودروسازان میگوید تا زمانی که شاهد افزایش نرخ تورم در کشور هستیم و سیاستگذار قیمت خودروها را منوط به تورم بخشی اعلام شده از سوی بانک مرکزی میداند، روند دنباله دار افزایش قیمت ادامه دارد.
زاوه با بیان اینکه طبق آمار بانک مرکزی تورم بخشی خودرو در ماه حدود ۸ درصد است و خودورسازان نمیتوانند در صورتهای مالی خود بیش از ۷ درصد سود را اعمال کنند بنابراین خودروسازان همواره در حال تولید با ضرر هستند و این شیوه قیمتگذاری گرهای از مشکلات خودروسازان را حل نمیکند.
حسن کریمیسنجری کارشناس خودرو درباره آینده بازار خودور میگوید سیاستگذار خودرویی در نظر دارد تا با افزایش فصلی (هر ۳ماه یکبار) قیمت محصولات را تا جایی افزایش دهد که خودروسازان در تولید خود دچار ضرر نشوند.
به گفته وی سیاستگذار برای واقعی سازی قیمتها و پایان دادن به ضرر خودروسازان باید بر شبکه تولید و تامین مواد اولیه و قطعات مورد نیاز این صنعت نظارت داشته باشد و نرخ آنها را به ثبات برساند وگرنه همچنان با سیکل معیوب افزایش قیمت کارخانهای خودرو به تبع آن افزایش قیمت بازار و تداوم ضرر خودروسازان روبرو خواهیم بود.
میلاد بیگی کارشناس حوزه خودرو با اشاره به اثرات نرخ دلار بر بازار خودرو، اظهار کرد: متأسفانه بازار خودرو در کشور ما عمق کافی را ندارد، به عبارتی سادهتر عرضه کننده و بازار مصرف زیادی وجود ندارد و همین امر باعث شده تا قیمت سازی بسیار راحتتر باشد.
این کارشناس صنعت خودرو بیان کرد: با توجه به تعداد محدودی که از عرضه کنندهها وجود دارد، امکان قدرت گرفتن آنها به طور چشمگیری افزایش پیدا کرده و شرایط مناسبی برای فعالیت متخلفان فراهم میشود.
او با اشاره به تأثیر وجود سایتهای خرید و فروش بر انجام این کار گفت: امروزه شرایطی فراهم شده است تا هر کسی حتی بدون داشتن خودرو بتواند ایجاد آگهی کرده و بازار را تحت تأثیر قرار دهد؛ از طرفی با توجه به این که قیمت خودروها با هم در ارتباط است، اثر گذاشتن بر روی هر یک از آنها میتواند افزایش قیمت را در کل بازار به همراه داشته باشد.
بیگی تصریح کرد: نوسانات قیمت دلار در سال ۹۷ و همراه شدن آن با افزایش قیمت خودرو، مردم را نسبت به این موضوع شرطی کرده و باعث میشود همه این تغییرات را بپذیرند.
سعید موتمنی رئیس اتحادیه فروشندگان خودرو نیز درباره وضعیت بازار خودرو گفت: با توجه به اینکه کاهش قیمت ارز از هفته گذشته شروع شد این کاهش بر بازار آزاد خودرو تاثیر گذاشت و باعث کاهش نرخ خودرو شد.
موتمنی بیان کرد: با توجه به کاهش قیمت خودرو همچنان خرید و فروش در بازار به نقطه صفر رسیده است و معامله ای در بازار انجام نمیشود چرا که قیمتهای موجود در بازار صرفا در کاغذ اعلام میشود و سلیقه است که البته مشتریان توان خرید خودرو با قیمتهای موجود را ندارند و افراد منتظرند خودرو به قیمت واقعی برسد.
رئیس اتحادیه فروشندگان خودرو افزود: بین نرخ ارز و قیمت خودرو رابطه تنگاتنگ و مستقیمی وجود دارد و نرخ آنها همسو با یکدیگر تغییر میکند به گونهای که با کاهش نرخ ارز قیمت خورو کاهش و با افزایش قیمت دلار، نرخ خودرو افزایش مییابد.
او گفت: به طور کلی بازار خودرو در رکود کامل به سر میبرد و با ادامه دار بودن ریزش نرخ ارز، قیمت خودرو روند نزولی خواهد داشت و امکان دار اگر نرخ دلار به کانال ۲۲ هزار تومانی و کمتر برسد قیمت پراید به زیر ۱۰۰ میلیون تومان کاهش یابد.
فربد زاوه دیگر کارشناس صنعت خودرو با اشاره اثرات مستقیم نرخ ارز بر قیمت خودرو، گفت: قیمت خودرو بر پایه دلار قیمت گذاری می شود و همین عامل باعث نوسانات قیمتی این کالا با توجه به نوسانات نرخ ارز است. این روزها با توجه به اینکه شاهد کاهش قیمت ارز هستیم، قیمت خودرو نیز روند کاهشی دارد.
به این کارشناس صنعت خودرو طی دو هفته گذشته همزمان با کاهش نرخ ارز، قیمتها در بازار خودرو نیز کاهشی شد. این کاهش از ابتدای سال تاکنون بی سابقه بوده است و قیمتهای بیسابقهای را برای خودروهای داخلی رقم زد.
زاوه با بیان اینکه نوسانات قیمتی دو سال گذشته در بازار خودرو نشان داد که این بازار در مقابل کاهش قیمت مقاومت میکند و این مقاومت نمیشکند، گفت: آنچه مشخص است طی یک سال گذشته هر تغییر و تحولی در سیاستگذاریها و برنامهریزیهایی که در راستای ساماندهی بازار و صنعت خودرو اجرا میشد در ابتدا تاثیر آن در بازار قابل مشاهده بود، به عنوان نمونه همراه با رونمایی از بسته فروش خودروسازان و قرعه کشی متقاضیان خودرو، بازار متاثر از اجرای این بسته به یکباره روند نزولی را در قیمتها شاهد بود.
مازیار بیگلو دبیر انجمن قطعه سازان ایران در این باره می گوید: از سال ۹۰ قانونی تصویب شد که قیمت مواد اولیه داخلی در بورس کالا، بر اساس قیمت جهانی باید باشد و به نسبت عرضه و تقاضا این قیمت قابل تغییر است.
بیگلو با بیان اینکه نرخ جهانی در دلار بانک مرکزی تاثیر گذار است، گفت: اگر یک کیلو آهن که بر اساس دلار خریداری می شود را در نظر بگیرید، نرخ این کالا در قیمت روز دلار بانک مرکزی ضرب میشود و بر همین اساس به مصرف کننده داخلی از جمله خودروسازان به فروش میرسد.
دبیر انجمن قطعه سازان با تاکید بر اینکه روش محاسبه مواد اولیه با روش فوق کاملا غیر منطقی است، گفت: مواد اولیه که از خود کشور تهیه می شود نباید با نرخ دلار به شرکت های ایرانی فروخته شود و این روش محاسبه غیر منطقی است. با این کار دلار جایگزین ریال شده است و عملا فواید خودکفایی زیر سوال میرود.
او با بیان اینکه قانون قیمت گذاری مواد اولیه بر اساس نرخ ارز طرفداران خاص خود را دارد، گفت: طرفداران این قانون قاچاق مواد اولیه را بهانه اصلی قیمت گذاری بر اساس نرخ جهانی می دانند. طرفدران این قانون میگویند اگر جز این روش اجرا شود، به دلیل قیمت پایین این مواد، قاچاق به مشکل بزرگی بدل میشود و دلالان آن را صادر و یا در بازار داخل عرضه میکنند.
بیگلو در خصوص راهکاری برای کاهش قیمت خودرو و مواد اولیه، گفت: باید سیستمی طراحی شود که اگر اثبات شود تولیدکننده واقعی است و به مواد اولیه نیاز دارد، باید بر اساس نیاز مصرف مواد اولیه کالا مورد نظر به آنها به اندازه نیاز فروخته میشود.
به گفته دبیر انجمن قطعه سازان، در حال حاضر قیمت گذاری مواد اولیه بر اساس نرخ دلار و قیمت جهانی است.«اسکناس» از تاثیر کاهش نرخ ارز گزارش می دهد؛