تاکید پوتین بر اجرای مفاد برجام در گفتوگو با بایدن
سیگنال برجامی واشنگتن و مسکو برای ایران
گروه سیاسی:یکی از دستیاران ارشد کرملین با اشاره به تاکید رئیسجمهور روسیه بر لزوم اجرای مفاد اولیه برجام در گفتوگو با همتای آمریکایی، گفت موضع واشنگتن و مسکو در این خصوص تفاوت چندانی ندارد.به گزارش فارس، «جو بایدن» رئیسجمهور آمریکا شامگاه سهشنبه با «ولادیمیر پوتین» همتای روس خود از طریق تماس تصویری به گفتوگو نشست.
«یوری اوشاکوف» دستیار ریاستجمهوری روسیه در امور سیاست خارجی، پس از پایان گفتوگوی پوتین و بایدن خبر داد که پوتین در این تماس بر اهمیت پایبندی [آمریکا] به پارامترهای اولیه برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) حول برنامه هستهای ایران تاکید کرده است.به نوشته خبرگزاری «تاس»، اوشاکوف طی نشست خبری با بیان اینکه رؤسای جمهور دو کشور درباره مسئله ایران صحبت کردند، توضیح داد: «رئیس جمهور [پوتین] بر اهمیت و ضرورت اجرای پارامترهای مورد توافق اولیه برجام ایران تاکید کردند و لازم به ذکر است که مواضع مسکو و واشنگتن [در این خصوص] چندان تفاوتی با هم ندارند».به گفته اوشاکوف، بایدن نیز ابراز امیدواری کرد که «مذاکرات وین درباره این موضوع که در اواخر نوامبر از سر گرفته شد، در فضای سازندهتری پیش برود و در نهایت راهحلهای قابل قبول برای همه شرکتکنندگان به دست آید».بر اساس این گزارش، دستیار کرملین همچنین اضافه کرد: «با این حال، بایدن به عدم آمادگی شرکای ایرانی برای پیمودن این مسیر نیز اشاره کرد».کاخ سفید نیز در بیانیهای اعلام کرد: «رؤسای جمهور دو کشور درباره گفتوگوهای روسیه-آمریکا در خصوص ثبات راهبردی و همچنین اقدام مشترک درباره موضوعات منطقهای نظیر ایران نیز گفتوگو کردند».
«میخائیل اولیانوف» نماینده روسیه در سازمانهای بینالمللی مستقر در وین نیز بامداد دیروز از آغاز نشستهای غیررسمی در وین اتریش برای از ادامه مذاکرات ایران و گروه ۱+۴ خبر داد. دور جدید مذاکرات ایران و گروه ۱+۴ برای رفع تحریمهای آمریکا علیه ایران، هفته گذشته در وین برگزار و ایران دو سند را به طرف مقابل در حوزه رفع تحریمها و موضوع هستهای ارائه داد و بنا بر درخواست طرفهای اروپایی برای مشورت با پایتختهایشان درباره این دو سند مقرر شد تنفسی در گفتوگوها صورت بگیرد و دوباره این هفته از سر گرفته شود که براساس توافق باقری و مورا روز پنجشنبه این گفتوگوها در شهر وین مجدد از سر گرفته خواهد شد.
واکنش این مقام روس در پی این مطرح میشود که وزارت خزانهداری آمریکا روز سهشنبه ۱۵ شخص و چهار نهاد ایرانی، سوری و اوگاندایی را در لیست تحریمهای خود قرار داد. این تحریمها غلامرضا سلیمانی، حسن کرمی، سیدرضا موسوی اعظمی، لیلا واثقی، مسعود صفدری و صغری خدادی را هدف قرار دادهاند. همچنین زندان زاهدان، زندان مرکزی اصفهان و نیروی ویژه ضد تروریسم ایران نیز در لیست تحریمها قرار گرفتهاند.
گزارش سالیوان از رایزنی بایدن و پوتین درباره ایران
مشاور امنیت ملی آمریکا در یک کنفرانس خبری به سوالاتی درباره مواضع آمریکا در مذاکرات احیای توافق هسته ای در وین و گفتوگوی اخیر روسای جمهور آمریکا و روسیه پیرامون ایران پاسخ داد.به نقل از پایگاه اینترنتی کاخ سفید، جیک سالیوان مشاور امنیت ملی آمریکا در یک کنفرانس خبری در پاسخ به این سوال که آیا در گفتوگوی شب گذشته روسای جمهور آمریکا و روسیه، وعده ای از طرف روسیه برای اعمال نفوذ در جهت تغییر موضع ایران در مذاکرات وین داده شده است یا نه، گفت: رئیس جمهور و رئیس جمهور پوتین گفتوگوی خوبی درباره مسئله ایران داشتند. ثمربخش بود. آمریکا و روسیه قبلا و حتی در شرایط دشواری مثل سال ۲۰۱۴ و ۲۰۱۵ برای رسیدن به برجام[توافق هسته ای] همکاری کرده اند. موقعیت کنونی برهه ای است که روسیه و آمریکا می توانند برای اطمینان یافتن از این که ایران هیچ گاه به سلاح هسته ای دست نمی یابد، به رایزنیهای دقیق ادامه دهند. سالیوان در پاسخ به این که احیای توافق هسته ای مانند زمان اوباما موجب حمایت ایران از گروه های شبه نظامی منطقه مانند حزب الله لبنان خواهد شد و با توجه به این، آیا آمریکا در این دور از مذاکرات وین قصد دارد به موضوع آنچه شبه نظامیان وابسته به ایران خوانده شده اند بپردازد، با ادعاهایی علیه نقش ایران در منطقه و با بیان این که با گفتن سه نکته به این سوال پاسخ می دهم، ادعا کرد: از وقتی دونالد ترامپ در سال ۲۰۱۸ تصمیم گرفت آمریکا را از توافق هسته ای ایران خارج کند، حزب الله به ارعاب لبنان و منطقه ادامه داده است. شبه نظامیان ایران در عراق و سوریه و یمن به پیش روی ادامه داده اند. بنابراین، عضو نبودن در توافق هسته ای راهکار مناسبی برای موضوع شبه نظامیان نبوده است.
مشاور امنیت ملی کاخ سفید ادامه داد: دوما، هیچ چیزی مرتبط با توافق هسته ای ظرفیت و توان آمریکا برای پرداختن به این شبه نظامیان را کاهش نمی دهد و ما آماده آن هستیم. در واقع، در پاسخ به حملات انجام شده علیه نیروهای آمریکایی در عراق، رئیس جمهور بایدن دو بار وارد عمل شده اند، یک اقدام نظامی مستقیم در پاسخ به آن شبه نظامیان و علاوه بر آن، تحریم ها هم بوده اند. سوما، ایران در نهایت، با یک سلاح هسته ای و با شراکت شبه نظامیانش تهدید بزرگ تری نسبت به ایرانی خواهد بود که سلاح هسته ای نداشته باشد. بنابراین، ما مصمم هستیم اطمینان بیابیم آن ها هیچ گاه به یک سلاح هسته ای دست پیدا نمی کنند و دیپلماسی بهترین مسیر پیش رو است. این مقام ارشد کاخ سفید در ادامه در پاسخ به این که با توجه به اظهارات قبلی دولت آمریکا، ایران در مذاکرات دور هفتم به قدر کافی جدیت نداشته است، چه چیزی باعث می شود آمریکا فکر کند ایران در دور هشتم مذاکرات جدی خواهد بود و چقدر زمان برای آن نیاز است، توضیح داد: هرچه ایران بیشتر پای میز مذاکرات عدم جدیت نشان دهد، اتحاد میان گروه ۱+۵ بیشتر می شود و آن ها بیشتر به عنوان عضو منزوی توافق جلوه خواهند کرد. بنابراین، توپ در زمین ایران است که ببیند آیا می خواهد بیاید و نشان بدهد جدی است یا نه.
داشتن" اراده مشترک" برای احیای برجام کافی نیست
یک کارشناس مسائل بینالملل گفت: وجود اراده مشترک عنصر کافی برای احیای برجام نیست و لزوم رسیدن به فهم مشترک درباره چگونگی حل مساله نیز حائز اهمیت است که طرفین باید بدون فوت وقت به سمت آن حرکت کنند و نگذارند که فرصت باقی مانده از دست رود.رضا ذبیحی در گفتوگو با ایسنا در خصوص ارزیابیاش از نتایج هفتمین دور مذاکرات وین گفت: ایران با وجود تغییر دولت و تغییر تیم مذاکره کننده در دور هفتم مذاکرات هستهای نیز نشان داد که اراده لازم برای حصول توافق را دارد، اما علی رغم اینکه طرفین و به ویژه ایران همچون گذشته دارای اراده لازم برای حصول توافق هستند، اما به نظر می رسد آنها همچنان در زمینه رسیدن به فهم مشترک در نحوه حل مسئله با یکدیگر اختلافات کم و بیش پررنگی دارند.این استاد دانشگاه ادامه داد: طبق اظهارات آقای باقری مذاکره کننده ارشد ایران، مذاکرات پس از پایان شش دور ابتدایی به توافقاتی نزدیک شده بود و اکنون مذاکره در خصوص پیش نویس قبلی ادامه دارد و ایران با توجه به تغییر دولت برخی دغدغه های شکلی و محتوایی دارد که مایل است آنها نیز حل شود.این کارشناس مسائل بین الملل تصریح کرد: طبق سخنان ایشان در خصوص دغدغه های اصلی ایران یعنی گرفتن تضمین از آمریکا برای عدم خروج مجدد از برجام و نیز انجام راستی آزمایی بدین صورت که آمریکا تعهد خود را برای رفع تحریم به درستی انجام دهد، در شش دور ابتدایی توافقاتی انجام شده است و به نظر می رسد در دور هفتم برخی مسائل شکلی و محتوایی در خصوص نحوه تامین خواسته های ایران مطرح بوده است.ذبیحی افزود: البته ایران خواستهای فراتر از برجام ندارد، ولی تاکید دارد که برای آنکه شرایط بازگشت مجدد آمریکا به آن فراهم شود، نیاز است که این کشور تضمین دهد که دوباره این توافق را نقض نخواهد کرد. چون ایران تعهدی را نقض نکرده است که بخواهد تعهدی اضافه کند، بلکه کشور نقض کننده یعنی آمریکا باید این اطمینان را بدهد که قرار نیست دوباره تعهد را زیر پا بگذارد.وی در پاسخ به این سوال که "بر اساس اعلام رئیس تیم مذاکره کننده ایران، تهران در جریان این مذاکرات در دو موضوع لغو تحریم ها و مسائل هسته ای متونی را به طرف مقابل ارائه داده است واکنش طرف مقابل از جمله واکنشهای رسانهای آنها را چطور ارزیابی می کنید؟" گفت: طبق برخی گزارش ها آمریکا در خلال مذاکرات انعطافی از خود بروز نداده است و حتی گمان می رود که همین امر باعث پایان نسبتا زودهنگام این دور از مذاکرات هسته ای شده است و به نظر می رسد این موضوع ناشی از همان مبحث عدم فهم مشترکِ قابل اتکاء میان طرفین درباره نحوه حل و فصل مشکل است.ذبیحی ادامه داد: واکنش رسانه ها اعم از داخلی و خارجی نیز نوعی ابراز تردید نسبت به خوش بینی اولیه درباره سرنوشت احیای برجام است که آن نیز ناشی از همین مباحثی است که در خصوص عدم فهم مشترک بوجود آمده است.این استاد دانشگاه در پاسخ به سوال دیگر مبنی بر اینکه " برخی از رسانه های غربی ، به نقل از مقامات طرف های مقابل ایران در این مذاکرات مدعی هستند که تیم ایران متوجه فوریت شرایط نیست و یا خواسته های ایران ناامیدکننده و زیاده خواهانه است . نظرتان در مورد این گونه تحلیل ها و تلاش این رسانه ها برای انداختن توپ در زمین ایران را چهطور ارزیابی می کنید؟" گفت: بطور قطع جنگ روایت ها در فضای رسانه ها و به ویژه از سوی طرف غربی وجود دارد و حتی طرف های مذاکره کننده از این ابزار به عنوان یک اهرم فشار استفاده می کنند .وی تاکید کرد: بدون تردید تیم مذاکره کننده ایرانی نسبت به فوریت و اهمیت حیاتی عنصر زمان آگاهی دارد، زیرا عدم حصول توافق در این مرحله بدین معنا نخواهد بود که همین فرصت در آینده نیز به همین میزان حفظ شده و وجود خواهد داشت.ذبیحی تصریح کرد: این در حالی است که تمامی کشورهای مذاکره کننده در وین از احیای برجام به طور مطلق سود خواهند جست. بنابراین لازم است که این کشورها علاوه بر توجه به فاکتور مهم اراده مشترک، در جهت حصول فهم مشترک برای حل و فصل مساله گام بردارند و مانع شوند که چنین فرصتی با سهل انگاری از بین برود که در نهایت به جز خوشحالی اسرائیل نتیجه دیگری برای شرکای فعلی و سابق برجام نخواهد داشت.