گروه اقتصاد کلان – بررسی اخباری که در خصوص افزایش بودجه سال آینده منتشر می‌شود نشان می‌دهد با وجود اظهارات وزیر اقتصاد مبنی‌بر اینکه باید سهم صادرات نفت خام در اقتصاد کاهش پیدا کند، نه تنها برنامه‌ای برای کاهش وابستگی به نفت در دستور کار دولت نیست بلکه به نظر می‌رسد میزان صادرات نفت خام و میعانات در لایحه بودجه سال بعد حدود ۱.۲ میلیون بشکه در روز تعیین شده و این مساله نشان می‌دهد دولت برنامه مشخصی برای ورود به اقتصاد بدون وابستگی به نفت ندارد. به گزارش اسکناس، اقتصاد ایران به‌شدت به نفت و صادرات نفتی و جذب سرمایه‌گذاری خارجی و نیز واردات و صادرات وابسته است و وابستگی اقتصاد ایران به نفت می‌تواند باعث تکان‌های اقتصادی شدید و منفی شدن رشد اقتصاد ایران در سال‌های آینده شود، اتفاقی که در سال‌های گذشته هم شاهد آن بودیم. احسان خاندوزی، زمانی که به مسند وزارت اقتصاد نشست تاکید کرد که اگرچه بخش نفت و گاز یکی از مزیت‌های اقتصاد ایران بوده و خواهد بود، اما سیاست‌ دولت فعلی، کاهش وابستگی اقتصاد ایران به نفت است. او گفته بود: «همچنان بر افزایش ظرفیت نفت و گاز برای رشد تولید داخل اقتصاد ایران تمرکز خواهیم داشت اما هدف گذاری ایران این است که بتواند از نفت و گاز به عنوان موتور و پشتیبانی برای رشد سایر بخش‌های اقتصادی استفاده کند.» او در تبیین سیاست‌ها و اقدامات دولت در زمینه کاهش وابستگی بودجه به نفت نیز، گفته بود: «تلاش ما این است که زنجیره‌ها و حلقه‌های پایین دستی حوزه نفت و گاز در کشور توسعه پیدا کند به نحوی که بتوانیم با ارزش افزوده بیشتری در بخش‌های پالایشی و پتروشیمی، محصولات را صادر کنیم و در نتیجه سهم صادرات نفت خام در اقتصاد کاهش پیدا کند، بدون اینکه اقتصاد ایران هدف گذاری‌های خود را در زمینه توسعه نفت و گاز از دست بدهد.» به عقیده او، «آن چیزی که اقتصاد ایران را آسیب‌پذیر می‌کند و به حوزه عملکرد وزارت امور اقتصادی و دارایی نیز بیشتر مرتبط است، وابستگی بودجه دولت به صادرات نفت و گاز است و هر قدر بتوانیم این وابستگی بودجه دولت را کم کنیم، یعنی سهم درآمدهای غیرنفتی را افزایش دهیم، آن وقت حتی در صورت تحریم یا بروز مشکلات خارجی، دولت در ایفای وظایف اقتصادی خود دچار مشکل نخواهد شد.»
پول فروش نفت را جایگزین خلق سرسام‌آور نقدینگی می‌کنیم
با وجود این، بهادری جهرمی اخیرا اظهار کرد که دولت بنا دارد پول فروش نفت را جایگزین خلق سرسام‌آور نقدینگی کند، این موضوع حاکی از آن است که اولا سرسام‌آور نقدینگی به دلیل محدودیت ناشی از فروش نفت رخ داده است و دیگر اینکه دولت به افزایش وابستگی به صادرات نفت افتخار می‌کند. استناد به آمار و ارقام ناشی از افزایش درآمدهای نفتی در حالی است که سالیان طولانی مقامات ایران بر تلاش بابت کاهش وابستگی به نفت تاکید کرده‌اند. فرار از خام‌فروشی و یافتن مسیرهایی برای کاهش وابستگی به نفت، در همه سالیان گذشته از سوی مقامات رسمی و روسای جمهوری پیگیری شده است اما در یک سال اخیر بارها وزرای امور اقتصادی و دارایی، وزیر نفت و سایر وزرا به این نکته استناد کرده‌اند که ایران در صادرات نفت به توفیقاتی دست یافته است. در عین حال در آستانه تقدیم لایحه بودجه به مجلس شورای اسلامی، اخباری حاکی از آن است که که نه تنها برنامه‌ای برای کاهش وابستگی به نفت در دستور کار دولت نیست بلکه پیش‌بینی‌های صورت گرفته دلالت بر این دارد که میزان صادرات نفت خام و میعانات در لایحه بودجه سال بعد حدود ۱.۲ میلیون بشکه در روز تعیین شده است. این مساله نشان می‌دهد دولت برنامه مشخصی برای ورود به اقتصاد بدون وابستگی به نفت ندارد و صادرات نفت، هر چند در شرایط تحریمی ، همچنان یکی از مهمترین منابع قابل اتکای دولت برای تامین بودجه است.
ایران تحت سیطره اقتصاد نفتی قرار دارد
در این زمینه وحید شقاقی اقتصاددان، به ریشه‌های وابستگی اقتصاد ایران به نفت پرداخت و افزود: حدود ۱۱۴ سال است که ایران تحت سیطره اقتصاد نفتی قرار دارد، اولین تحریم‌ها هم در زمان ملی شدن صنعت نفت از سوی بریتانیا به ایران تحمیل شد که در آن زمان مصدق با اقداماتی چون تنظیم نظام مالیاتی برای کاهش نابرابری، فروش اوراق و شرط صادرات کالای لوکس در ازای واردات کالای لوکس کشور را اداره کرد و در این دوره نرخ تورم در نهایت به ۱۴ درصد رسید؛ از سال ۵۲ تا ۵۷ معادل میانگین سالی ۱۰۰ میلیارد دلار درآمد نفتی داشتیم. این وابستگی به نفت و پس از آن واردات بی‌رویه کالا و رشد نقدینگی و عدم بهره‌برداری بهینه از نفت بعد از انقلاب هم ادامه داشت و در واقع دولت‌ها نتوانستند از درآمد نفت عبور کنند. وی در ادامه اظهار کرد: اقتصاد ما در دهه ۹۰ شاهد شدیدترین تحریم‌ها بود و در کنار آن به دلیل گذاشتن همه تخم‌مرغ‌ها در سبد برجام نتوانستیم از فرصت‌ها به خوبی استفاده کنیم. شقاقی با بیان اینکه دهه پیش رو دهه حساسی است و برای عبور از آن به عقلانیت برای اصلاحات اساسی در اقتصاد نیاز داریم، تصریح کرد: دهه پیش رو تحریم‌ها ادامه خواهد داشت. امیدوارم خداوند به ما عقلانیت بدهد که دست به اصلاحات ساختاری در اقتصاد بزنیم در غیر این صورت دهه سختی خواهد بود .

گروه سیاسی: آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، طی ماههای گذشته با طرح ادعاهای واهی پیرامون عدم دسترسی به نظارت مناسب بر تاسیسات هسته‌ای ایران به مانعی برای تحقق توافق بر سر احیای برجام تبدیل شده است. در مقابل بارها مقام‌های سیاسی ایرانی بر ماهیت صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای ایران تاکید کرده‌ و آژانس را به سیاسی‌کاری در راستای منافع غرب متهم کرده‌اند. اکنون به نظر می‌رسد پس از ماهها سنگ‌اندازی، اکنون رافائل گروسی اعترافی تلخ و دیرهنگام به سیاسی‌کار آژانس داشته است.
عدم وجود اطلاعاتی برای اثبات وجود برنامه هسته‌ای تسلیحاتی در ایران
مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در گفت‌وگویی مطرح کرد که آژانس اطلاعاتی برای اثبات وجود برنامه هسته‌ای تسلیحاتی در ایران ندارد. به گزارش خبرگزاری تاس، رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در بخشی از گفت‌وگو با شبکه سی‌بی‌سی گفت که آژانس فکر نمی‌کند هنوز زمان آن فرا رسیده باشد که اذعان کند ایران یک قدرت هسته‌ای است و هیچ اطلاعاتی دال بر این که جمهوری اسلامی ایران در حال حاضر در حال پیش‌برد یک برنامه تسلیحات هسته‌ای است، در اختیار ندارد. گروسی در پاسخ به این که از نظر او، ایران چقدر به ساختن یک بمب هسته‌ای نزدیک است، گفت: در این سطح از تولید اورانیوم [با این میزان خلوص] ایران تا کنون مواد کافی برای داشتن بیش از یک بمب را در صورتی که بخواهد تولید کند، در اختیار دارد. اما هیچ گونه اطلاعاتی نداریم که نشان دهد ایران در حال حاضر یک برنامه هسته‌ای تسلیحاتی دارد. او در ادامه در پاسخ به این که آیا در رابطه با ایران به نقطه بی‌بازگشت رسیده است یا نه گفت: نه هنوز به آن نقطه نرسیده‌ایم. اما باید سخت تلاش کنیم تا به آن‌جا نرسیم.
محکومیت سیاست فشار آژانس از سوی تهران
اظهارات گروسی در حالی مطرح شد که قطعنامه پیشنهادی ایالات متحده آمریکا و تروئیکای اروپا که در تداوم سیاست فشار حداکثری و اتهام پراکنی به جمهوری اسلامی ایران پیرامون مسائل ادعایی پادمانی ارائه شد، روز پنجشنبه ۲۶ آبان ۱۴۰۱ به تائید شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی رسید. در این قطعنامه که با مخالف چین و روسیه روبرو شد، نویسندگان با تکرار ادعاهای ساختگی درباره کشف مواد هسته‌ای در سه مکان اعلام نشده در ایران، خواستار همکاری ایران با آژانس بین‌المللی هسته‌ای شده‌اند. وزیر امور خارجه ایران نیز اقدام شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی در صدور قطعنامه ضدایرانی را غیرسازنده توصیف کرد و گفت: بار دیگر از جایگاه آژانس سوءاستفاده سیاسی شده است و ما اقدام متقابل انجام خواهیم داد. حسین امیرعبداللهیان افزود: آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اقدام غیرسازنده‌ای را در پایان هفته گذشته انجام داد در حالی که دو هفته پیش هیاتی متشکل از مقامات وزارت امور خارجه و سازمان انرژی اتمی به وین سفر کردند، در خصوص همکاری نیرومندتر آژانس و ایران توافق کردند و دیدار سازنده‌ای را با رافائل گروسی مدیرکل آژانس انجام دادند. رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان ادامه داد: با این وجود به یکباره در راستای تاثیرگذاری بر محیط داخلی و همچنین اعمال فشار حداکثری و در تداوم سیاست این روزهای به‌شدت ریاکارانه ایالات متحده آمریکا، قطعنامه‌ای را علیه جمهوری اسلامی ایران روی میز گذاشتند و بار دیگر از آژانس سوء‌استفاده سیاسی کردند. امیرعبداللهیان گفت: ما اقدام متقابل و موثر را انجام می‌دهیم در عین حالی که به حقوق بین‌الملل و تعهدات بین‌المللی‌ خود پایبند خواهیم ماند. همچنین، ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه دیروز –دوشنبه- در نشست خبری خود با خبرنگاران داخلی و خارجی  در مورد کشورهایی که در شورای حکام به قطعنامه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی رای مثبت دادند، گفت: اقدام کشورهایی که در شورای حکام به قطعنامه مورد اشاره رای مثبت داده‌اند اقدام سازنده‌ای نبودند چه کشورهایی که به این قطعنامه رای داده‌اند و چه کشورهایی که تحت فشار آمریکا و کشورهای غربی این کار را انجام داده‌اند.
وی ادامه داد: آنها باید اجازه دهند که ایران و آژانس در چارچوب فنی و خارج از فشارهای سیاسی مسائل خود را حل و فصل کند و امیدواریم که کشورهای عضو آژانس و شورای حکام در این مسیر در چهارچوب سازنده حرکت کنند و از انجام اقدامات غیر سازنده در این ارتباط خودداری کنند.
آژانس حسن نیت خود را به تهران نشان نداد
در سطحی دیگر، محمد اسلامی رئیس سازمان انرژی اتمی نیز در اظهارنظری گفت: فعلا سفری از آژانس در دستور کار نیست؛ موضوع حائز اهمیت این است که وزارت خارجه بحث تداوم مذاکرات را پیگیری کند و این کار به اشکال گوناگون در دست اقدام است. اسلامی خاطر نشان کرد: آنچه به سازمان انرژی اتمی مربوط بود این است که به همه موارد ادعایی و اتهامی پاسخ داده شود که چنین کردیم و اگر حسن نیت می داشتند و قرار بود مذاکره را تداوم دهند قطعنامه‌ای با این ابعاد و حجم ارائه نمی کردند. معاون رئیس جمهور تصریح کرد: توقع داشتیم حسن نیت جمهوری اسلامی و پاسخ‌های مستدل ، کاررساز واقع شود و اجازه دهند مسیر طبیعی و غیرسیاسی و روش حرفه ای و ضوابط پادمان ملاک باشد.

تجار خارجی تصویر روشنی از پیام‌رسان‌های داخلی ندارد و وقتی این پلتفرم‌ها نمی‌تواند در مارکتینگ دنیا قرار بگیرد در واقع محدودیتی برای فعالان اقتصادی ایجاد می‌شود و به زبان بی‌زبانی به آنها می‌گوییم که دور ما را خط بکشند. به نظر می‌رسد سیاست‌گذاران و سیاست مردان داخلی باید در باره نحوه بهره‌گیری و نقش فضای مجازی در اقتصاد آموزش ببینند. اقتصاد دنیا به‌صورت یکپارچه درآمده است و مرزبندی بین اقتصاد کشورها وجود ندارد و این عدم مرزبندی به معنای استفاده کردن فعالان اقتصادی از فضای مجازی است. حال این پرسش مطرح است که ابزار فضای مجازی چیست پاسخ روشن است...
ادامه در صفحه آخر

هزینه‌های خرید و فروش و نگهداری سکه با اوراق گواهی سکه بانک مرکزی پائین می‌آید. عرضه اوراق گواهی سکه در بورس یکی از کار‌هایی خوب بانک مرکزی است. بورس باعث شفافیت می‌شود و گام برداشتن در این مسیر برای اقتصاد کشور مفید خواهد بود، البته به ضمانت اجرایی نیاز دارد، زیرا مردم تجربه خوبی از خرید سکه ندارند. در دولت‌های قبل جهت تشویق مردم گفته می‌شد که خریداران سکه معاف از مالیات خواهند شد، ولی آن‌ها را به عنوان مجرم به دلیل خرید زیاد دستگیر کردند. اوراق گواهی سکه بانک مرکزی نکاتی را مورد توجه قرار داده که با گذشته متفاوت شده است. مانند اینکه هر فردی بیشتر از ۱۰۰ قطعه سکه نباید بخرد و یا سکه‌ای که در بورس خریداری می‌شود، ضمانتی برای...
ادامه در صفحه آخر

گروه سیاسی:رئیس جمهور کسب رتبه اول در منطقه و پانزدهم در دنیا در حوزه بهداشت و درمان را نشانه پیشرفت و بالندگی کشور دانست و گفت: کینه دشمنان از همین دستاوردهای عظیم ناشی شده و قطعاً برای آنها پذیرفتنی نیست که کشوری تحت تحریم نه تنها ۹۵ درصد از داروهای مورد نیاز مردمش را تولید کند، بلکه به صادرکنندگان دارو نیز تبدیل شود. به گزارش اسکناس، سید ابراهیم رئیسی در هشتمین مقصد از جلسات نظارت ستادی بر دستگاه‌های اجرایی، صبح امروز دوشنبه به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی رفت و پس از استماع گزارش وزیر و معاونین این وزارتخانه از عملکرد یکساله، راهکارها و پیشنهاداتی در ۲۳ محور در جهت ارتقای کمی و کیفی فعالیت‌های وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی ارائه کرد. رئیس جمهور ضمن قدردانی از نقش‌آفرینی همه دست‌اندرکاران و مسئولان این بخش در ادوار مختلف در ارتقای شاخص‌های سلامت، بهداشت و درمان کشور، تصریح کرد: وزارت بهداشت و درمان، در دولت سیزدهم، در شرایط بسیار سخت همه‌گیری کرونا کار خود را آغاز کرد که روزانه بیش از ۷۰۰ نفر از هموطنانمان جان خود را از دست می‌دادند و خانواده‌های بسیاری داغدار می‌شدند، اما با همت مسئولان این وزارتخانه برگ زرینی در تاریخ نظام سلامت کشور رقم خورد و در کنترل این بیماری به نقطه‌ای رسیدیم که هم در ابتلا و هم در فوتی‌ها، آمار صفر یا تک رقمی را تجربه می‌کنیم و اقدام جهادی وزارت بهداشت و کادر درمان کشور در واکسیناسیون سراسری مردم ما را در زمره کشورهای موفق در مبارزه با کرونا قرار داد. رئیسی «بیمه رایگان ۶ میلیون نفر» از دهک‌های پایین جامعه در قالب بیمه سلامت را اقدام بزرگ و ارزشمند دیگر دولت سیزدهم در عرصه بهداشت و سلامت عنوان کرد و افزود: با استمرار طرح بیمه سلامت در چند ماه آینده، پوشش بیمه همگانی که از اقدامات ناتمام دولت‌های گذشته بوده است، محقق خواهد شد. رئیس جمهور طراحی و اجرای «طرح دارویار» با هدف مبارزه با رانت و قاچاق معکوس دارو را اقدام مهم دیگر وزارت بهداشت در دولت سیزدهم برشمرد و اظهار داشت: اهمیت نظارت بر اجرای صحیح این طرح بسیار مهم، کمتر از طراحی آن نیست و تحقق کامل این طرح نیازمند توجه و مراقبت دقیق، موثر و مستمر وزارت بهداشت است. رئیسی همچنین با قدردانی از اقدام بسیار ارزشمند کاشت حلزون برای ۱۰ هزار کودک ناشنوای زیر دو سال تصریح کرد: این اقدام از جمله خدمات بسیار حائز اهمیت وزارت بهداشت و درمان است که قابل ارزش‌گذاری نیست و باید با قوت ادامه یابد تا جایی که همه خانواده‌های دارای کودک ناشنوا یا کم‌شنوا از این امکان و خدمت ذی‌قیمت مطلع شده و برای درمان کودک خود اقدام کنند و دیگر کودک ناشنوایی در کشور نداشته باشیم. رئیسی به اجرای موفق «طرح نسخه الکترونیک» نیز اشاره کرد و گفت: این طرح مهم و کاربردی مدت‌ها به کندی انجام شده و در میدان اجرا قرار نمی‌گرفت، اما در دولت سیزدهم به صورت موفق به اجرا درآمد و آن بخش معدود از پزشکان محترم که همچنان از نسخه الکترونیک استفاده نمی‌کنند نیز باید خود را مقید و موظف به اجرای آن بدانند تا در روند اجرای این طرح اخلال ایجاد نشود. رئیس جمهور در بخش دیگری از سخنانش به مسئولان وزارت بهداشت توصیه کرد با پایش دقیق و مستمر اجرای «قانون جوانی جمعیت» به عنوان یکی از قوانین مورد تأکید دولت، هر بخشی را که مشکلی در اجرای آن وجود دارد، یا اجرای آن مثمرثمر نیست، حتماً به دولت و مجلس گزارش کنند. بازنگری در ساعات کشیک‌ پزشکان در بیمارستان‌ها با هدف افزایش کیفیت خدمات پزشکی، بهره‌گیری از ایده‌ها و نظریات جدید در حوزه درمان بویژه در بحث طب سنتی، ارتباط مؤثر با نخبگان و توجه به نظرات متخصصان برغم تفاوت سلیقه در مسائل سیاسی و اجرای عدالت در نظام پزشکی در بخش آموزش، جذب، ارتقا، توزیع نیروی انسانی و تقسیم امکانات و ظرفیت‌ها نیز از توصیه‌های مهم آیت‌الله رئیسی به مدیران وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی بود.

گروه صنعت و تجارت: ایران از ظرفیت‌های بالای برای تجارت از مسیر ترانزیت برای همسایگان مختلف خود برخوردار است. یکی از این همسایگان کشور ترکیه است که حساب ویژه‌ای بر روی ترانزیت ایران باز کرده است. ترکیه به دنبال افزایش ارزش تجارت خود با پاکستان به 5 میلیارد دلار است و ایران به‌عنوان حلقه وصل ترکیه و پاکستان می‌تواند با توسعه گفت‌وگوهای سه‌جانبه، نقش پررنگی ایفا کند. در چهل و نهمین گزارش از سلسله گزارش‌های «پایش تحولات تجارت جهانی»، گلچینی از تحولات اخیر در دو لایه جهانی و منطقه‌ای محیط ژئواکونومیک ایران ارائه‌شده و آخرین روندها و پیش‌بینی‌های اقتصادی تهیه‌شده توسط بزرگ‌ترین نهادهای اقتصادی بین‌المللی، در قالب داده‌های تازه مورد واکاوی قرارگرفته‌اند. به گزارش «اسکناس»، مرور عملکرد ترانزیتی کشور طی سال‌های ۹۲ تا ۹۹ نشان می‌دهد با وجود قرارگیری ایران در مسیرهای ترانزیتی مهم، به ظرفیت فوق‌العاده در این بخش توجه نشده است. این در حالی است که در صورت بهره‌برداری از ظرفیت کشور، سالانه می‌توان معادل یک‌چهارم کل صادرات غیرنفتی درآمد ارزی کسب کرد. در مقابل اما، شاهد سرمایه‌گذاری سنگین رقبای منطقه‌ای ایران در این زمینه هستیم. در سال‌های اخیر ایران در مسیر ترانزیت از رقبای منطقه‌‌ای جامانده است. شرایطی که طی دو سال اخیر به دلیل تحریم و کرونا شدت گرفته و میزان ترانزیت کشور را بیش از 50درصد کاهش داده است. البته در یک دوره 8ساله (99-1392) تنها یکبار، در سال 1393 میزان ترانزیت کشور به مرز 13 میلیون تن رسیده است. این درحالی است که براساس پژوهش‌های موجود ظرفیت بالقوه ترانزیتی کشور سالانه 80 میلیون تن است؛ یعنی کشور سالانه می‌تواند بیش از 8 میلیارد دلار درآمد ارزی از ترانزیت داشته باشد. این رقم به تنهایی بیشتر از یک‌چهارم کل صادرات غیرنفتی است. در واقع دولت در شرایط کنونی که تحریم‌ها کشور را محاصره کرده، می‌تواند با چهار حرکت «تکمیل زیرساخت کریدورهای داخلی»، «پیوستن به ابتکار کمربند و راه چین»، «روان‌‌سازی رویه‌ها در تبادلات مرزی» و «بهره‌‌گیری حداکثری از ظرفیت دیپلماسی حمل‌ونقل» یک‌چهارم کل صادرات غیرنفتی را از محل ترانزیت کسب کند، اما بررسی روند فعالیت ایران در این حوزه نشان می‌دهد، کشورهای همسایه و منطقه با ایجاد و فعال‌سازی کریدورهای موازی در حال بهره‌‌برداری از این فرصت و ربودن سهم ایران هستند.  آژانس بین‌المللی انرژی در گزارش «چشم‌انداز سالانه انرژی جهان» که اخیراً منتشر شد، اعلام کرد این احتمال وجود دارد که در پی تحریم غرب در واکنش به حمله روسیه به اوکراین، روسیه «هرگز» قادر به بازیابی موقعیت خود در بازار جهانی انرژی نگردد. اخیراً ایالات‌متحده از اتحادیه اروپا خواسته تا ممنوعیت صادرات نیمه‌هادی‌ها را به چین اعمال کند. دولت بایدن از اتحادیه اروپا خواسته اطلاعات صادرات این محصولات به چین را به اشتراک بگذارد و اجرای آن را هماهنگ کند تا محدودیت‌های دوجانبه ایالات‌متحده در صادرات به چین، مشابه آنچه آمریکا و اتحادیه اروپا در اوایل امسال با مسکو انجام دادند، را تقویت کند. از آن‌سو وزیر امور خارجه چین، اخیراً ایالات‌متحده را به دلیل اعمال کنترل‌های جدید صادراتی بر پکن، ناقض قوانین تجارت آزاد دانست. از منظر وی، ایالات‌متحده مقررات جدیدی را برای کنترل صادرات به چین، محدود کردن سرمایه‌گذاری در چین، نقض جدی قوانین تجارت آزاد و آسیب جدی به حقوق و منافع مشروع چین، وضع کرده است که باید اصلاح شود. در چهل و نهمین گزارش پایش تحولات تجارت جهانی، اعلام شده است که کشورهای اتحادیه اروپا به دنبال تقویت موقعیت خود در مذاکرات با تأمین‌کنندگان و «معقول» شدن قیمت نهایی گاز هستند. در همین راستا، آن‌ها از ارائه یک طرح «موقت» با هدف کاهش قیمت گاز حمایت کرده‌اند و روند خرید مشترک گاز خود را افزایش می‌دهند. در خبری دیگر و در پی ضرب‌الاجل روسیه به‌منظور تعیین تکلیف سهام شرکت سودکو تا 11 نوامبر، این شرکت انرژی ژاپنی تصمیم به حفظ 30 درصد از سهام خود در نهاد جدیدی که پروژه نفت و گاز ساخالین-1 در خاور دور روسیه را مدیریت می‌کند، گرفته است. این گزارش در بخش تحولات منطقه‌ای به تجارت ترکیه و پاکستان پرداخته شده است. سفیر ترکیه در اسلام‌آباد اخیراً اعلام کرده که این کشور می‌کوشد تجارت با پاکستان را به حداقل 5 میلیارد دلار طی دو تا سه سال آینده افزایش دهد؛ زیرا هر دو کشور پتانسیل قابل‌توجهی برای گسترش تجارت در بسیاری از کالاها دارند. ایران حلقه وصل ترکیه و پاکستان محسوب می‌شود و خط ریلی اسلام‌آباد- تهران- استانبول سال‌هاست مطرح شده است. کوشش این دو کشور برای توسعه روابط برای ایران به‌عنوان حلقه وصل از منظر ترانزیتی می‌تواند واجد اهمیت باشد. توسعه گفت‌وگوهای سه‌جانبه بر محور روابط تجاری میان پاکستان ترکیه و ایران می‌تواند مسیر گسترش روابط را تسهیل کند. بر اساس این گزارش، افزایش حجم معاملات تجاری روسیه و عراق، گسترش همکاری ترکیه با عربستان سعودی و سایر کشورها به‌منظور تبدیل شدن به قطب انرژی اروپا و تصمیم عربستان به کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای از دیگر اخبار مهم منطقه است. این گزارش در بخش داده‌های تازه به تحلیل جدید صندوق بین‌المللی پول اشاره کرده است که نشان می‌دهد که وقوع تنش‌های ژئوپلیتیکی، چشم‌انداز فروپاشی انسجام اقتصادی جهان را افزایش داده و امکان غلبه رقابت استراتژیک و نگرانی‌های امنیت ملی بر مزایای مشترک اقتصادی تجارت جهانی وجود دارد. از منظر صندوق بین‌المللی پول، به دلیل وابستگی متقابل بین اقتصادها، چنین چشم‌اندازی به‌ویژه برای آسیا، بسیار پرهزینه خواهد بود. به‌عنوان‌مثال، آسیا حدود نیمی از واردات ایالات‌متحده و یک‌سوم واردات اروپا را تأمین می‌کند. درواقع، کشورهای آسیایی تقریباً نیمی از تقاضای جهانی برای کالاهای کلیدی را تأمین می‌کنند. همچنین بر اساس داده‌های جدید وزارت دارایی عربستان سعودی، این کشور در 9 ماهه سال 2022 بالغ‌بر 40 میلیارد دلار مازاد بودجه داشته است. درآمدهای نفتی در سه‌ماهه سوم، با کاهش 8.5 درصدی مواجه شد اما در کل، جهش سالانه 55 درصدی را به ثبت رسانده است. درآمدهای غیرنفتی عربستان در سه‌ماهه سوم با 39 درصد کاهش به 72.8 میلیارد ریال و 24 درصد به‌صورت سالانه کاهش یافته است. مرکز پژوهش‌های اتاق ایران در حرکتی منسجم و کارشناسی، تهیه و انتشار سلسله گزارش‌های «پایش تحولات تجارت جهانی» را باهدف بررسی رویدادهای کلیدی در محیط ژئواکونومیک ایران، در دستور کار قرار داده است و در این گزارش‌ها مسائل مهم روز از منظر تأثیرگذاری بر دیپلماسی اقتصادی و موقعیت ژئواکونومیک ایران مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرند.

سنگین‌ترین شکست تاریخ ایران در جام‌های جهانی در عصر تلخ دوشنبه سی ام آبان هزار و چهارصد و یک مقابل انگلیس به ثبت رسید. به گزارش "ورزش سه" بعد از ماه‌ها انتظار، دیدار حساس ایران برابر انگلیس از راه رسید و میلیون‌ها نفر در سراسر جهان به صورت زنده تماشاگر این مسابقه هستند. دومین بازی جام جهانی 2022 قطر در شرایطی بین ایران و انگلیس در ورزشگاه خلیفه شهر دوحه برگزار  می‌شود که حساسیت‌های بسیار زیاد این مسابقه بر هیچ‌کس پوشیده نیست. اما این بازی در نیمه اول اصلا مطابق انتظارات کارلوس کی‌روش پیش نرفت و با یک تعویض اجباری در اثر مصدومیت بیرانوند، تیم ایران به شوک فرو رفت و فشار بی‌امان انگلیس روی دروازه سرانجام در دقیقه 35 جواب داد و لوک شاو با ارسال تماشایی خودش بلینگهام را صاحب موقعیت کرد تا گران‌ترین بازیکن بوندسلیگا با یک ضربه سر تماشایی دروازه ایران را باز کند. در ده دقیقه بعدی دو بار دیگر توسط ساکا و استرلینگ شاهد باز شدن دروازه ایران بودیم تا در نهایت نیمه اول به مهیب‌ترین شکل ممکن برای ایران به پایان برسد. سرمربی تیم ملی فوتبال ایران پس از شکست برابر انگلیس گفت "هنوز چیزی تمام نشده" و ایران دو بازی دیگر در جام جهانی دارد. به گزارش ایسنا، کارلوس کی‌روش، سرمربی تیم ملی فوتبال ایران پس از شکست 6 بر 2 تیم ملی برابر انگلیس اظهار کرد: ما تا آخرین توان جنگیدیم و شجاع بودیم. آن چه در توان داشتیم را در زمین پیاده کردیم. وی ادامه داد: هنوز چیزی تمام نشده و ما دو بازی دیگر در جام جهانی داریم و تلاش می‌کنیم که با موفقیت آن‌ها را پشت سر بگذاریم. کیروش هیچ‌وقت در تمام سال‌های طولانی دوران مربیگری‌اش چنین شکست سنگینی را تجربه نکرده و تیمش تا این اندازه آشفته، بی‌نظم و بی‌برنامه نبود و با وجود اینکه قصد داشت بازهم مقابل یک تیم بزرگ عملکرد تدافعی ارائه کند، اما غافلگیر شد و آنالیز درستی که گرت ساوت‌گیت از او داشت، موجب شد تا ایران ۶ گل بخورد و عصبانیت مرد پرتغالی به اوج برسد. کارلوس کی‌روش، در آخرین بازی که هدایت تیم ملی کلمبیا را برعهده داشت و نتوانست این تیم را به جام جهانی برساند، با نتیجه ۶ بر یک در هفته چهارم مرحله مقدماتی در قاره آمریکای جنوبی مقابل اکوادور شکست خورد و به پایان کارش در این تیم رسید، اما او امروز هم چنین نتیجه‌ای را همراه با تیم ملی ایران متحمل شد تا به شدت خشمگین شود و با هواداران خودی درگیری پیدا کند. سرمربی تیم ملی ایران که در سومین مسابقه جام جهانی ۲۰۱۴ مقابل بوسنی و هرزگوین با نتیجه سه بر یک شکست خورده و در دور نیمه نهایی جام ملت‌های آسیا ۲۰۱۹ هم سه بر صفر برابر ژاپن مغلوب شده بود، امروز هم دوباره یک باخت سنگین دیگر را در دوران مربیگری‌اش و همراه با ایران تجربه کرد. کی‌روش که ترکیب عجیبی را برای نخستین بازی تیم ملی ایران در جام جهانی ۲۰۲۲ مقابل انگلیس چیده بود و قصد داشت با انتخاب نفرات دفاعی‌تر، کار را برای سه شیرها و مهاجمان زهردار این تیم سخت کند، با باخت ۶ بر یک این دیدار را به پایان رساند. گل‌های پیاپی انگلیس که در هر دو نیمه ۳ بار دروازه تیم ملی ایران را باز کردند، کارلوس کی‌روش را به شدت خشمگین کرد و شرایطی به وجود آورد تا او با تماشاگران خودی درگیری لفظی شدیدی پیدا کند. کی‌روش در جریان نیمه دوم(احتمالا پس از دریافت گل پنجم) رو به تماشاگران معترض که پشت نیمکت خودی نشسته بودند، کرد و ضمن درگیری لفظی با آنها، با اشاره دست از این هواداران ایرانی خواست ساکت شوند؛ صحنه‌ای که از دید دوربین‌های تلویزیونی دور ماند، اما توسط عکاسان شکار شد. کارلوس کی‌روش، سرمربی تیم ملی فوتبال ایران بلافاصله پس از شکست ۶ بر ۲ تیم ملی برابر انگلیس، اظهار کرد: ما تا آخرین توان جنگیدیم و شجاع بودیم. آن چه در توان داشتیم را در زمین پیاده کردیم. وی ادامه داد: هنوز چیزی تمام نشده و ما دو بازی دیگر در جام جهانی داریم و تلاش می‌کنیم که با موفقیت آن‌ها را پشت سر بگذاریم.

افزایش ۳۵ درصدی قیمت سیمان اعمال شود! این درخواست انجمن سیمان در شرایطی به بورس کالا ارایه شده که طی شش ماه گذشته هر پاکت سیمان از ۲۸ هزار تومان به حدود ۵۰ هزار تومان رسیده بود. سازندگان می‌گویند که قیمت فولاد و مس و یونولیت هم اخیرا دچار نوسان شده است. در این شرایط عضو شورای عالی مسکن گفت که قیمت هر متر از واحدهای نهضت ملی مسکن به ۸ میلیون تومان رسید. قیمت سیمان برای سومین بار در سال جاری رشد داشته است. سیمان در ماه‌های  اردیبهشت و خرداد، همزمان با ورود به بورس با رشد غیررسمی قیمت مواجه شد و به حدود ۲۸ هزار تومان به ازای هر پاکت رسید، سپس با طی نوساناتی حدود ۵۰ هزار تومان شد. در روزهای گذشته نیز انجمن سیمان درخواست افزایش ۳۵ درصدی قیمت سیمان را به  بورس کالا اعلام و از هفته جاری اعمال کرد. اواسط سال ۱۳۹۹ که قیمت هر پاکت سیمان ۱۷ هزار و ۵۰۰ تومان بود، هزینه هر متر مربع از واحدهای نهضت ملی مسکن ۲.۷ میلیون تومان برآورد شده بود. فروردین سال ۱۴۰۰ قیمت سیمان ۳۵ درصد و سپس در خردادماه همان سال ۴۰ درصد رشد کرد. اوایل امسال نیز با بورسی شدن سیمان شاهد رشد قیمت و رسیدن هر پاکت به حدود ۵۰ هزار تومان بودیم. حالا با سیمان ۷۸ هزار تومانی که ظاهرا نرخ آن به شکل رسمی و غیررسمی پذیرفته شده برآوردها از قیمت ساخت واحدهای نهضت ملی مسکن نیز دچار تغییر خواهد شد. روز یک‌شنبه احمد دنیامالی ـ عضو شورای عالی مسکن، قیمت ساخت هر متر از واحدهای نهضت ملی مسکن را ۸ میلیون تومان اعلام کرد. این در حالی است که وزارت راه و شهرسازی هنوز نرخ ۴ میلیون و ۷۵۰ هزار تومان خود را به‌روز نکرده و طبق بررسی‌ها برخی سازندگان در حال کنار کشیدن از این پروژه هستند. البته نوسان قیمت نهاده‌های ساختمانی فقط مختص سیمان نیست. قیمت میلگرد هم از کیلویی ۱۵ هزار تومان در روزهای گذشته به ۱۷ هزار تومان افزایش یافته است؛ در حالی که دو سال قبل و در آغاز پروژه نهضت ملی مسکن قیمت هر کیلو میلگرد حدود ۴۰۰۰ تومان بود. بنا به گفته‌ی فرشید پورحاجت ـ عضو هیات مدیره کانون انبوه‌سازان، یونولیت نیز که برای سقف استفاده می‌شود به یکباره در هفته‌های گذشته از ۱۱۰ هزار تومان به ۴۳۰ هزار تومان رسیده است.

یک کارشناس مدیریت منابع آب استفاده از آب‌های نامتعارف را برای توسعه نوار ساحلی کشور موثر دانست و افزود: کشاورزی پایدار و تولید محصولات در محیط‌های شور، یک فن‌آوری با رویکرد زیست محیطی و بهره‌برداری اقتصادی و پایدار از منابع آب و خاک کشور، تعریف درست شورورزی است. مجتبی پورمقدم، با بیان اینکه میزان آب تجدیدپذیر کشور، حدود ۱۰۰ میلیارد مترمکعب در سال بوده و بر اساس برآوردهای صورت‌گرفته در سال ۹۵، سرانه آب تجدیدپذیر کشور به ازای هر نفر در سال ۱۴۵۰ مترمکعب است، گفت: همچنین سرانه آب مصرفی کشور ۱۲۴۷ مترمکعب به‌ازای هر نفر در سال است و از نظر سرانه مصرفی، مشابه امریکا و استرالیا هستیم. وی با بیان اینکه از نظر میزان سرانه آب تجدیدپذیر و مقایسه این رقم، با سرانه آب مصرفی وضعیت مناسبی نداریم، گفت: نسبت سرانه مصرف بر سرانه آب تجدیدپذیر کشور بر اساس آخرین برآوردهای صورت گرفته در سال ۹۵ بالغ بر ۸۶ درصد بوده است، یعنی ما ۸۶ درصد منابع آب تجدیدپذیر کشور را در طول سال مصرف می‌کنیم. وی با بیان اینکه بر اساس گزارش اعلامی از سوی فائو، مصرف بیش از ۴۰ درصد منابع آب تجدیدپذیر، یک فاجعه است و نباید بیش از ۴۰ درصد آب تجدیدپذیر برای مصرف برنامه‌ریزی شود؛ افزود: این درحالی است که ما بیش از ۲ برابر سقفی که باید برنامه‌ریزی مصرف شود را مصرف می‌کنیم. این کارشناس مدیریت منابع آب با تاکید بر اینکه در نتیجه مصرف ۸۶ درصدی آب تجدیدپذیر کشور، تالاب‌های و رودخانه‌های ما خشک شده و نتیجه این اقدام، دیگر خشکسالی طبیعی نیست، بلکه دچار خشکسالی القایی شده‌ایم، گفت: کشاورزی حدود ۹۰ تا ۹۲ درصد مصرف آب کشور را به خود اختصاص داده و با وجود اینکه مباحثی چون آبیاری‌های نوین، تحت فشار و ... در بخش کشاورزی اجرا شد، میزان مصرف آب در این بخش در مجموع کاهش پیدا نکرد، چرا که شاهد توسعه عرضی سطوح زیر کشت بودیم. پورمقدم افزود: این درحالی است که قرار بود با تغییر سیستم‌های آبیاری، از مصرف آب بخش کشاورزی کاسته شده و آب صرفه‌جویی شده برای طبیعت و احیای آن، تخصیص یابد. وی با بیان اینکه راهکار تولید آب ضرورتی انکارناپذیر است، گفت: نسبت آب تولیدی از روش‌های نامتعارف به مقدار مصرف، بسیار کم است، برای همین تولید آب از روش‌های نامتعارف، راهکار مناسبی برای رفع تنش‌های آبی نیست. باید میزان مصرف آب در بخش کشاورزی را کاهش داده و آب را در طبیعت آزاد کنیم، در این صورت اگر بتوانیم از آب شور دریا چیزی تولید کنیم و محصول آن در بازار مصرف، جای خود را باز کرده و از تقاضای برخی محصولات کشاورزی متعارف کاسته شود، آبی برای طبیعت خواهیم داشت که این کار با شورورزی امکان‌پذیر خواهد بود. این کارشناس مدیریت منابع آب با بیان اینکه برای پایدارسازی نواحی مرزی و ساحلی کشور، باید منافع کشور به صورت عادلانه در این نواحی توزیع شود و ایجاد اشتغال پایدار، از مهمترین اقدامات در این زمینه خواهد بود که به استقرار و پایدارسازی جمعیت و رونق نوار ساحلی منجر می‌شود؛ ارزان‌ترین روش ایجاد اشتغال نیز کشاورزی است، افزود: توسعه نوار ساحلی در جهت تحقق اهداف پدافند غیرعامل است و هرچه توسعه نوارساحلی بیشتر محقق شود، بیشتر به رونق اقتصادی کشور کمک خواهد کرد. پور مقدم با بیان اینکه در جنوب کشور بحث کانون‌های داخلی تولید ریزگرد مطرح است که شور ورزی با ایجاد فضای سبز می‌تواند کانون‌های داخلی ریزگرد را غیرفعال کند، گفت: عدالت در برخورداری، توسعه یافتگی، اشتغال‌زایی و پایداری مرزها از نتایج شور‌ورزی است. وی با بیان اینکه آب‌هایی با شوری بیش از ۱۲ هزار میکروموس بر سانتیمتر برای کشاورزی رایج مناسب نیست؛ اما برای شور ورزی، آبی مورد استفاده قرار می‌گیرد که درجه شوری آن بیش از این میزان است، گفت: شوری آب دریای آزاد حدود ۴۶ هزار واحد است، این عدد در چابهار ۵۳ هزار واحد، در بندرعباس ۵۸ هزار واحد و در بوشهر ۶۷ هزار میکروموس بر سانتیمتر است و می‌توان از این آب بسیار شور، برای تولید محصولات مختلف استفاده کرد. این کارشناس مدیریت منابع آب با بیان اینکه شور ورزی رقیب کشاورزی معمولی و متعارف نیست، گفت: می‌توان با توسعه شور ورزی، دانه‌های روغنی، کود کشاورزی، علوفه مناسب دام و محصولاتی را تولید کرد که کاربردهای مختلفی در صنایع دارویی و غذایی دارند. پورمقدم با بیان اینکه هیچ‌زمانی بیش از ۸ درصد روغن مورد نیاز کشور که در سال ۹۵ بالغ بر یک میلیون و ۲۰۰ هزار تن بوده را در داخل کشور تولید نکرده‌ایم و بیش از ۹۰ درصد روغن کشور از خارج تأمین می‌شود، گفت: درحالی که با استفاده از شور ورزی، از آب شور دریا می‌توان دانه‌های روغنی مرغوبی به تولید رساند که بخش قابل توجهی از نیاز روغن کشور را پوشش دهد. وی با بیان اینکه کشورهای حوزه خلیج فارس به بحث شورورزی ورود کرده‌اند و در عربستان نخل‌هایی کاشته شده که با آبی با درجه شوری ۱۰ هزار میکروموس بر سانتیمتر، خرما تولید می کند، گفت: این اقدام مشترک ICBA دبی با وزارت کشاورزی عربستان است که ۸ گونه نخل شورپسند در این کشور کشت و بهره‌برداری می‌شود. به گفته وی، همچنین در کشورهای مکزیک و اریتره، نمونه‌های موفق و با مقیاس بالا، شورورزی توسعه یافته و گیاهانی با کاربری‌های متعدد به تولید رسیده‌اند. این کارشناس مدیریت منابع آب با بیان اینکه در ایران نیز طرح مطالعات توسعه سواحل جنوب کشور از طریق شور ورزی در سال ۹۴ کلید خورد، گفت: از سال ۹۴ تا سال ۹۷، ۱۱ مزرعه شور ورزی در نوار ساحلی کشور ایجاد شد و نتایج بسیار مثبتی در تولید محصولات شورپسند داشته‌ایم اما متأسفانه با وجود نتایج مثبت این طرح که تلاشی شبانه روزی برای این اقدام دانش بنیان صورت گرفت، از سال ۹۷ با قطع ردیف بودجه، دیگر شاهد ادامه آن نبودیم، درحالی که در سال ۹۷ معیارهای طراحی نیز از نتایج مطالعات استخراج شده و آماده اجرا در مقایس‌های بزرگ‌تر بودیم.

با مخالفت اکثریت قاطع اعضای شورای عالی بورس، پذیرش استعفای مجید عشقی مورد قبول واقع نشد. به گزارش ایبِنا، در حالی که اعلام شده بود که استعفای مجید عشقی از سمت ریاست سازمان بورس در جلسه صبح دیروز در شورای عالی بورس مورد بررسی و تأیید قرار گرفته است اما سلیمی زاده مدیرکل روابط عمومی سازمان بورس اعلام کرد استعفای مجید عشقی توسط اعضای شورای عالی بورس مورد پذیرش قرار نگرفت. این در حالی است که پس از برگزاری جلسه صبح شورای عالی بورس، اخباری از جایگزینی محمد رضوانی‌فر با رأی اعضای شورای عالی بورس به‌عنوان رئیس جدید سازمان بورس مطرح بود.