گروه اقتصاد کلان: مدیر تالار خدماتی مرکز مبادله ایران معتقد است کاهش قیمت دلار هم زمان با راه‌اندازی مرکز مبادله چهار روز قبل از اخبار مثبت شروع شد؛ این در حالی است که قیمت دلار روز گذشته برخلاف روزهای پیش از آن و به‌دنبال انتشار اخبار از سرگیری رابطه ایران و عربستان که سیر نزولی گرفته بود، مجددا با افزایش قیمت مواجه شد و برخی معامله‌گران آثار خبردرمانی را بر بازار تمام‌شده می‌دانند.
به گزارش اسکناس، در حالی که در روزهای گذشته خبر آشتی سیاسی عربستان و ایران، تاثیر مثبی بر بازار متلاطم ارز گذاشته بود و این اسکناس آمریکایی را تا 42 هزار تومان هم پیش رفته بود، روز گذشته قیمت دلار بار دیگر در معاملات غیررسمی تا 47 هزار تومان هم افزایش یافت و به دنبال آن، قیمت طلا و سکه نیز روندی صعودی را در پیش گرفت تا جایی که بار دیگر سکه امامی به مرز 30 میلیون تومان رسید. کارشناسان هشدار داده بودند که خبردرمانی به تنهایی نمی‌تواند برای مدت‌زمان طولانی نرخ‌ها را کنترل کند و اکنون نیز به نظر می‌آید بازار در انتظار خبری موثق از جریاناتی است که می‌تواند اثرات تحریم‌ها را کاهش دهد؛ در غیر این صورت روند دلار، طلا و سکه باز هم در شیبی صعودی قرار خواهد داشت. در این میان برخی معتقدند سرمایه‌های سرگردان آخر سال به سمت بازار ارز سرازیر شده و این افزایش مبادلات است که رشد قیمت‌ها در بازار ارز را رقم زده است. برخی دیگر معتقدند تاثیر اخبار سیاسی بر بازار کم‌رنگ شده و خبر جدیدی نیز روانه بازار نشده و این عامل افزایش قیمت دلار با توجه به افزایش انتظارات تورمی است. بخشی از معامله‌گران نیز باور دارند که تاثیرگذاری بازارساز روی قیمت دلار، پایین آمده است و نباید منتظر افت بی‌دلیل قیمت در روزهای باقیمانده سال جاری بود. حتی برخی از فعالان باور دارند به دلیل کاهش فعالیت بازیگران رسمی در نوروز، می‌توان انتظار داشت که عناصر غیررسمی، اثرگذاری بیشتری بر قیمت دلار داشته باشند. عاملی که می‌تواند در این روزهای انتهایی اسفند، خریداران احتیاطی را به شکل محسوسی در بازار فعال‌تر کند.
نقش مرکز مبادله در ریزش دلار
با وجود این، مسعود توکلی؛ مدیر تالار خدماتی مرکز مبادله ایران در گفتگو با ایبِنا، بیان کرد: در روز‌های اول افراد زیادی به مرکز مبادله ارز و طلا مراجعه می‌کردند، تا ببینند که آیا این مرکز کار می‌کند؟ آیا تالار، ارز خدماتی، ارز دانشجویی، مسافرتی، ماموریتی یا ارز شرکت در نمایشگاه می‌دهد؟ آیا ارز شرکت‌های هواپیمایی که با یک تقاضای سنگین حضور پیدا کردند برآورده می‌شود؟ در این مرکز شرکت‌های خدماتی در حوزه‌های مختلف حضور پیدا کردند و با وجود تقاضای بسیار سنگین، به تمامی آن‌ها پاسخ داده شد که این عاملی برای اعتمادسازی بود تا برای متقاضی دریافت ارز خدماتی این اطمینان حاصل شود که در صورت وجود نیاز واقعی با مراجعه به این مرکز می‌توان ارز مورد نیاز خود را دریافت کرد. مدیر تالار خدماتی مرکز مبادله ایران بیان کرد: تولید کننده زمانی که تقاضای خود را ثبت می‌کند متوجه کاهش زمان تخصیص ارز می‌شود یعنی مدت زمان ماندن در صف کاهش پیدا کرده از آن طرف نیز شاهد افزایش عرضه در تالار حواله از سمت صادرکنندگان هستیم، تمامی این عوامل در کنار هم باعث رقم زدن اتفاقات خوبی شد. توکلی افزود: ما قبول داریم که اخبار مثبت تاثیرگذار بود، اما کاهش قیمت دلار از سه الی چهار روز قبل از این اتفاقات و اخبار، هم زمان با راه‌اندازی مرکز مبادله شروع شد، که کاهش قیمت دلار باعث ایجاد اطمینانی در دل مردم شد. مدیر تالار خدماتی مرکز مبادله ایران گفت: هر روز صبح برحسب سفارش‌هایی که صادرکنندگان به عنوان فروشنده و واردکنندگان به عنوان خریداران ارز ثبت می‌کنند نرخی کشف می‌‎شود، که درصدی بالاتر از آن، نرخ اسکناس را تشکیل می‌دهد تعدادی از افراد این سوال را پرسیدند که آیا کشف قیمت بر اساس عرضه و تقاضا است؟ آیا هر نرخی صادرکننده و واردکننده بخواهد می‌تواند سفارش بگذارد پس بانک مرکزی در این بین چه نقشی دارد؟ وی افزود: نهاد سیاست گذار و ناظر از بالا ایستاده، اما آزادی عمل را به صادرکننده و وارد کننده می‌دهد، ولی از آن سو باید ببینیم که بانک مرکزی به عنوان ناظر بازار که در قالب بازارگردان نیز ظاهر می‌شود ارز صادرکننده را به عنوان کسی که درحال چرخاندن چرخ تولید است و به GDP کشور کمک می‌کند به قیمتی بخرد که برای آن‌ها صرفه داشته باشد و از طرف دیگر باید جانب واردکننده را به عنوان کسی که مواد اولیه برای کارخانه‌ها آماده می‌کند را داشته باشد. وی افزود: وارد کننده بر حسب اتفاقات واقعی و صادرکننده نیز بر اساس عرضه‌های سنگین راضی هستند و کاهش نرخ ارز در بازار غیررسمی نیز آرامش و مطلوبیتی برای مردم ایجاد کرده است.
روند کاهشی نرخ ارز ادامه دارد؟
توکلی تصریح کرد: هرچه به پایان سال نزدیک‌تر می‌شویم بازار روند معکوس به خود گرفته و اگر تا پیش از این‌ها در بازار غیررسمی و اسکناس صف‌های خرید به صف‌های فروش تبدیل شده بود حالا این موضوع را در حوزه کلان و تالار حواله هم مشاهده می‌کنیم. از ابتدای راه‌اندازی مرکز مبادله ایران بیشترین میزان عرضه در تالار حواله برای ۲۰ اسفند است که میزان عرضه به ۴۶۰ میلیون یورو رسید و براین اساس رکورد تالار حواله مرکز شکسته شد. در این میان میزان تقاضا نیز کاهش پیدا کرد و تا ساعت چهار و نیم روز ۲۰ اسفند ماه حدود ۹۲ میلیون تقاضا در تالار حواله وجود داشت. وی افزود: معمولا در روز‌های پایانی سال بازار‌ها و شرکت‌ها حساب‌ها را می‌بندند و از سوی دیگر شرکت‌های صادرکننده علاقه‌مند هستند که ارز‌های خود را عرضه کنند تا درصورت‌های مالی خود نمایش دهند. در نتیجه این عرضه بالا و تقاضای کم، سیگنال مثبتی به بازار اسکناس می‌دهد، چون زمانی که با فراوانی در بازار حواله مواجه باشیم، هیچ محدودیتی هم وجود نداشته باشد و به تقاضای ارزی همه در سطح کلان پاسخ داده شود؛ سیگنالی به بازار داده می‌شود که باعث ایجاد آرامش می‌شود. این مقام مسئول تاکید کرد: امیدواریم که در روز‌های پایانی سال نیز روند نزولی ادامه داشته باشد که پیش‌بینی‌ها نیز بر روند کاهشی و ادامه شکست کانال‌ها در نرخ ارز است، امیدواریم در سال آینده با تدابیر بانک مرکزی و توسعه فعالیت مرکز مبادله شاهد ثبات در بازار ارز باشیم تا بتوانیم به امور ذاتی مرکز مبادله ارز و طلا  بپردازیم و ابزار‌های مختلفی بر مبنای ارز و طلا منتشر کنیم تا به فضای اقتصاد کلان کشور کمک شود. فضای ابتدایی که شامل شروع به کار کردن مرکز بود که با موفقیت طی شد و به اهداف از پیش تعیین شده رسیدیم و امیدواریم در ادامه وسعت بیشتری پیدا کند و به کار‌های کلانی که بانک مرکزی به عهده مرکز مبادله ایران گذاشته است برسیم.
خبر‌درمانی تاثیر طولانی‌مدتی بر قیمت دلار ندارد
این در حالی است که در مرکز مبادله ارز و طلا نیز قیمت دلار که در روزهای قبل، حداقل کاهش ۳۰۰ تومانی قیمت را داشت، 23 اسفند نسبت به روز پیش از آن گذشته بدون تغییر و در سطح 40 هزار و 300 تومان باقی ماند. از این رو بسیاری از معامله‌گران معتقدند که بازار ارز فعلا تحت تاثیر هیچ خبری نیست و روال معمول خود را طی می‌کند و فعلا در حال کانال‌سازی است. به عبارتی معامله‌گران حرفه‌ای انتظار ندارند که روند رشد قیمت دلار دائمی باشد و دلار، هر روز رکورد قیمتی جدیدی را ثبت کند. از نظر آنها این افت و خیز و نوسان محدود، روند طبیعی دلار است. در همین راستا فردین آقابزرگی تحلیلگر بازارهای مالی با اشاره به اخبار سیاسی هفته گذشته و تاثیر آن بر بازار ارز به تجارت‌نیوز گفت: با وجود خبردرمانی و اقداماتی نظیر راه‌اندازی مرکز مبادله ارز و طلا، دولت همچنان متولی تعین قیمت دلار است. این موضوع اختیار هر‌گونه پیش‌بینی را سلب می‌کند. هر چند توجه به این موضوع که خبر‌درمانی تاثیر طولانی‌مدتی بر قیمت دلار ندارد نیز مهم است. وی به رشد اقتصادی یک درصدی کشور اشاره کرد و افزود: در شرایطی که نفت هم فروختیم اما رشد اقتصادی از چهار درصدی که در برنامه پیش‌بینی شده بود خیلی عقب‌تر است. این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه معیار و مبنای محاسبه قیمت دلار بعد از عرضه و تقاضا باید تورم باشد، خاطرنشان کرد: نرخ ارز با صحبت و ارزپاشی پایین نمی‌آید و این پایین‌ آمدن‌ها موقتی و دستوری است. ارزپاشی دوره بسیار کوتاه‌مدتی قیمت را پایین می‌آورد و رانت ایجاد می‌کند و بلافاصله بازار با نظامِ عرضه و تقاضا و سایر متغییرها تعادل خود را به دست می‌آورد. آقابزرگی درباره راهکار برون‌رفت از وضعیت فعلی بازار ارز و مدیریت قیمت‌ها گفت: کاهش هزینه تولید، کنترل حجم نقدینگی، انضباط مالی و اجرای برنامه‌های توسعه اقتصادی مواردی است که باید برای کنترل قیمت ارز رعایت شود.

 

گروه سیاسی: توافق ایران و عربستان برای از سرگیری مناسبات طی دو ماه آینده، امیدها را برای توافق‌های جدید ایران با کشورهای عربی افزایش داده است. در این بین کشور مصر یکی از کشورهایی است که می‌تواند میزبان یکی از بزرگ‌ترین عادی‌سازی‌های مناسبات در تاریخ خاورمیانه با ایران باشد. این موضوع در مقطع کنونی مورد توجه جدی بسیاری از رسانه‌ها نیز قرار گرفته است.
به گزارش اسکناس،  در پی اعلام توافق از سرگیری روابط دیپلماتیک میان ریاض و تهران، یک روزنامه عربی چاپ لندن، در یادداشتی به بررسی احتمال بازنگری قاهره در روابط خود با جمهوری اسلامی ایران و موانع آن پرداخت.
سرتیپ «صفوت الزیات» پژوهشگر نظامی و افسر سابق نیروهای مسلح مصر می‌گوید که « موضع مصر در قبال ماهیت متزلزل روابط در خلیج [فارس] با ایران، همچنان مبتنی بر پایبندی به بی طرفی انعطاف پذیر، بدون دخالت قابل ملاحظه است و این موضع کاملا صحیح است».
وی در گفت‌وگو با العربی الجدید تصریح کرد: «این همان چیزی است که قاهره در آینده روی آن کار خواهد کرد، به‌ویژه پس از آن‌که درس خود را در خروج از این رویکرد در بحران قطر و خلیج‌فارس گرفت و پس از آشکار شدن گشایش‌ها در این پرونده، کاملا به حاشیه رانده شد.
الزیات افزود: «مصر در حال حاضر در یک تلاش بین المللی مشترک برای ایمن سازی ناوبری دریایی و مقابله با جرایم دریایی سازمان یافته در مناطق خلیج فارس، خلیج عمان، دریای [مکران] (بحر العرب) و اقیانوس هند از طریق سه گروه ویژه CTF  مشارکت دارد. نکته مهم اضافه شدن چهارمین نیروی مشترک CTF 153 در ۱۷ آوریل ۲۰۲۲ برای بر عهده گرفتن وظایف امنیتی دریایی و مقابله با جرایم سازمان یافته در منطقه ای از خلیج عدن و از طریق باب المندب تا دریای سرخ بود.
وی ادامه داد  که مصر از دسامبر گذشته، مصر، رهبری دوره‌ای این گروه را بر عهده گرفته است لذا به دلیل مشارکت در این تلاش بین‌المللی دریایی با محدودیت‌های مربوط به تهدید و قوانین سختگیرانه تعامل برای این ائتلاف بین‌المللی مقید شده است و این امر به دلیل سیاست‌های متوازن میان طرف‌هی درگیری در منطقه، معضلات بزرگی را بر مصر تحمیل می‌کند. «محمد نشطاوی» کارشناس روابط بین‌الملل می‌گوید که تاکنون هیچ موضع روشنی از سوی مصر نمایان نشده؛ لذا می‌توان منتظر ماند تا روزهای آینده موضع روشن مصر را در قبال این تفاهمات ایران و عربستان ببینیم، مگر اینکه فشار آمریکا و اسرائیل بر مصر وارد شود. وی افزود: مصر به پول زیادی نیاز دارد و صندوق بین المللی پول آن را به کاهش شدید ارزش پول محلی ملزم می‌کند. در حالی که متحدانش از کشورهای خلیج فارس شیرهای پول را بسته‌اند، لذا قاهره در حال حاضر موضع خاصی در قبال این تفاهم نمی‌گیرد.  بنابراین اکنون موضعی در قبال این تفاهم ها ندارد. «عبدالله الاشعل»، دستیار سابق وزیر امور خارجه مصر بر این باور است که « تداوم قطع روابط بین مصر و ایران مصلحت نیست. بلکه برعکس، منافع راهبردی قاهره در پس ازسرگیری این روابط نهفته است و این امر در صورت تحقق، به نفع دو کشور به ویژه طرف مصری خواهد بود». وی توضیح داد که تامین امنیت آبراه کانال سوئز و تضمین عبور امن کشتی‌ها از باب المندب از جمله مزایای مصر در ازسرگیری این روابط است. ضمن این‌که گشایش مصر در قبال ایران، به رونق گردشگری کمک خواهد کرد و ممکن است سالانه بیش از ده میلیون گردشگر ایرانی که مشتاقانه منتظر بازدید از اماکن مذهبی و زیارتگاه های اهل بیت هستند به مصر بیایند. علاوه بر این امکان تبادل تجاری رو به رشد بین دو کشور وجود دارد و این امر به اقتصاد متزلزل مصر بسیار کمک خواهد کرد. الاشعل توضیح داد: «عادی‌سازی روابط میان مصر و ایران به معنای ورود به بحران با ایالات متحده یا کشورهای خلیج [فارس] نیست. گشایش در برابر ایران به معنای پیوستن به بلوک‌های منطقه‌ای و بین‌المللی که تهران با آن درگیر است، نیست. بلکه ممکن است کار را برای قاهره آسان کند تا در بحران‌های منطقه‌ای که ایران نقش خوبی در آن ایفا می‌کند، نقش  مثبت ایفا کند. با این حال، به نظر می رسد که هیچ اراده سیاسی از سوی مقامات مصری برای بازگرداندن نقش منطقه‌ای مصر که از دست رفته، وجود ندارد». «حسن نافعه» استاد روابط بین‌الملل در دانشگاه قاهره در خصوص تأثیرات نزدیکی مصر و ایران در صورت وقوع می‌گوید که «کشورهایی هستند که تلاش خواهند کرد تا هرگونه نزدیکی مصر و ایران را خنثی کنند، زیرا نقش این همگرایی به ایجاد تغییرات ژئواستراتژیک در منطقه منجر خواهد شد و تل‌آویو متضرر خواهد شد».
وی افزود: «این همگرایی که امیدواریم محقق شود و به ترمزی برای عادی‌سازی روابط کشورهای عربی با اسرائیل منجر شود و پیامدهای توافق ابراهیم را محدود کند، چیزی است که سیاستمداران تل آویو از آن آگاه هستند و خود را بزرگترین متضرر این گام می‌دانند. ضمن این‌که این همگرایی و  ایجاد کانال های دیپلماتیک ممکن است به کاهش تنش در عراق و یمن و سوریه و لبنان نیز کمک کند و امکان دستیابی به یک راه حل مهم برای بحران‌های این کشورها را میسر کند».
اظهارات این کارشناسان در شرایطی است که در پی امضای توافق ازسرگیری روابط میان ریاض و تهران در پکن، در روز جمعه گذشته (۱۰ مارس)، اعلام کرد که «با علاقه این توافق را دنبال می‌کند و مشتاقانه منتظر است که این توافق به کاهش تنش در منطقه کمک کند».
وزارت خارجه مصر در بیانیه خود به همین موضع‌گیری بسنده کرد اما در کمتر از ۲۴ ساعت بعد؛ ریاست‌جمهوری آن، بیانیه دیگری صادر و اعلام کرد: «مصر از این گام مهم  و رویکرد عربستان سعودی در این زمینه قدردانی می‌کند». در عین حال ابراز امیدواری کرد که این تحول بر سیاست‌های منطقه‌ای و بین‌المللی ایران تأثیر مثبت بگذارد.
از سوی دیگر «ناصر کنعانی» سخنگوی وزارت خارجه ایران، در نشست خبری دوشنبه (۱۳ مارس)، تاکید کرد: «مصر، کشوری مهم است و ایران و مصر برای هم در منطقه اهمیت قائلند و منطقه به ظرفیت مثبت و هم‌افزایی ایران و مصر نیاز دارد. آخرین گفت‌وگوهای دوجانبه‌ای که بین مقامات دو کشور انجام شد، در حاشیه اجلاس بغداد-۲ در امان پایتخت اردن بود. گفت‌وگوهای کوتاه و در عین حال مثبتی بین وزیر خارجه کشور ما و با عبدالفتاح السیسی رئیس جمهور مصر در حاشیه این اجلاس انجام شد. ما قطعا در ارتباط با روابط با مصر معتقد به ضرورت برداشتن گام‌های جدید برای ارتقای مناسبات دو کشور هستیم. اما در هر صورت، همواره روابط سیاسی  بین کشورها یک مسیر دوجانبه است و باید ببینیم که اراده طرف مقابل در مسیر دوجانبه چیست».


 

نرخ دلار در روزهای اخیر روندی کاهشی داشته است. وقوع برخی رخدادها در حوزه سیاسی کشور موجب شد تا قیمت دلار که تا ۶۰ هزار تومان نیز بالا رفته بود به سرعت عقب نشینی کرده و به کانال ۴۰ هزار تومانی برگردد. البته پیش بینی میشود که روند نزولی نرخ ارز همچنان ادامه خواهد داشت. با توجه به پایان سال و تعطیلی‌های پیش رو، بسیاری از دارندگان دلار می ترسند اتفاقات بدتری رخ دهد و به همین دلیل عرضه دلار در بازار بیشتر خواهد شد. چون بیشتر فروشندگان دلار تاجر نیستند، این افراد مردم عادی هستند که به جای گذاشتن پول ها در بانک، آنها را تبدیل به دلار و سکه کرده اند و...
ادامه در صفحه آخر

قیمت اونس جهانی به عنوان پارامتر اول موثر بر قیمت طلا و سکه، در روز‌های اخیر حدود ۶۰ دلار افزایش داشته است، ولی پارامتر دوم موثر بر قیمت‌ها در بازار سکه و طلا؛ یعنی قیمت دلار و ارز مسیر کاهشی داشته است. با توجه به اینکه در روز‌های پایانی سال هستیم، معمولا داد و ستد‌ها در بازار طلا و سکه نسبت به روز‌های گذشته سرعت بیشتری می‌گیرد و با توجه به این افزایش سرعت داد و ستدها، نوسان قیمت‌ها بعید نیست.نکته قابل توجه این است که در چند روز گذشته با کاهش قیمت دلار و ارز، شاهد ریزش قیمت سکه و طلا و همزمان، کاهش حباب سکه بودیم، ادامه داد: حباب سکه نیز کاهش پیدا کرده است. به نظر می‌رسد بعد از نوسانات...
ادامه در صفحه 4

رئیس مجلس در پاسخ به تذکر یک عضو کمیسیون بودجه مجلس که گفت در هیچ جای آیین‌نامه داخلی مجلس نیامده که مجمع تشخیص مصلحت نظام می‌تواند درباره مصوبات مجلس در بودجه نظر دهد؛ تصریح کرد که مجمع تشخیص مصلحت نظام در حوزه بودجه دخالت ندارد. الیاس نادران در جلسه علنی دیروز (سه‌شنبه) مجلس شورای اسلامی در تذکری گفت: در هیچ جای آیین‌نامه نیامده که باید مجلس شورای اسلامی نظر مجمع تشخیص مصلحت نظام را در مصوبات تامین کند، قبلا رویه این بود که اگر مجمع تشخیص نظراتی داشت به شورای نگهبان می‌داد و شورای نگهبان آن را به مجلس به عنوان نظراتش ارسال می‌کرد و نسبت به آن اصرار هم نداشت.

گروه زیربنایی: طی سال‌های اخیر، تورم بالا تبعات زیادی بر بازار مسکن و در ابعاد گوناگون آن از جمله تولید و عرضه داشته است. حالا اما با توجه به افزایش بی‌سابقه قیمت دلار در ماه‌های گذشته که تا کانال 60 هزار تومان نیز بالا رفت، باید دید بازار مولد مسکن در سال آینده چه شرایطی را پیش رو خواهد داشت. گرانی همسو با تورم مدت زیادی است که گریبان‌گیر بازار مسکن هم شده و با توجه به کاهش قدرت خرید مردم، خرید خانه به‌ویژه از نیمه دوم سال جاری برای اکثر خانوارها از اولویت خارج شده است. از دلار به‌عنوان یکی از بزرگترین عوامل موثر بر قیمت مسکن نام برده می‌شود. افزایش قیمت دلار به طور سنتی همواره قیمت مسکن را هم با خود بالا کشیده است. در این میان اما عموما قیمت مسکن به دلیل آنچه از آن با نام «چسبندگی قیمت» یاد می‌کنند، در روند نزولی دلار کاهش جدی نداشته است. حالا باید دید افزایش قیمت دلار در ماه‌های گذشته چه تبعاتی برای بازار مسکن در سال آینده خواهد داشت!
پیروی مسکن از دلار
حسن محتشم، عضو هیات مدیره انجمن انبوه‌سازان تهران در این خصوص گفت: با توجه به تورم و خلق نقدینگی، به طور طبیعی همه کالاها به‌ویژه مسکن افزایش قیمت را تجربه خواهند کرد، ولی در حال حاضر با اتفاقاتی که در سیاست خارجی به وجود آمده است شاهد تقویت پول ملی هستیم. به عبارت دیگر علاوه بر اینکه از سقوط بیشتر آن نسبت به دلار جلوگیری شده می‌توان گفت در وضعیت بهتری نیز نسبت به هفته قبل قرار گرفته است. او ادامه داد: اگر دولت و تیم اقتصادی بتواند از این فرصت‌ها استفاده کند شاید شاهد این باشیم که قیمت ارز بیشتر از این کاهش پیدا کند. در صورتی‌که قیمت در بازار ارز باز هم روندی نزولی داشته باشد قیمت کالاها نیز نزولی می‌شود و بازار مسکن هم از آن مستثنی نیست.
تبعات گرانی مسکن بر جامعه
محتشم در مورد تبعات گرانی‌ها برای بازار مسکن نیز توضیح داد: تبعاتی که گرانی‌ها تا کنون برای بازار مسکن داشته است در آینده خود را در جامعه نشان می‌دهد. یکی از این موارد نقل مکان تعداد زیادی از افراد به محله‌های پایین‌تر از لحاظ امکانات و کیفیت است. جمعیتی که دیگر قادر نیست به دلیل گرانی‌های بیش از حد و کمبود درآمد در محله قبلی خود به زندگی ادامه دهد؛ در واقع این مهاجرت‌‍‌ها ابعاد فرهنگی هم دارد. او ادامه داد: این مورد به‌ویژه در خانواده‌هایی که فرزندی برای مدرسه رفتن دارند بیشتر خود را نشان می‌دهد و آثار و عواقب زیادی روی آنها دارد. حتی خانواده‌ها نیز برخی مواقع با مشکلاتی مواجه می‌شوند. محتشم گفت: بعضی افراد وقتی محل زندگی آنها تغییر می‌کند حتی به کار عادی خود نیز نمی‌توانند ادامه دهند و مجبورند تغییر شغل دهند. این تغییر فرهنگی محیط، تغییر شغل و تغییر محل آموزش فرزندان آثار و عواقب ناگواری دارد که شاید حتی در کوتاه‌مدت نیز برای جامعه منفی باشد. عضو هیات مدیره انجمن انبوه‌سازان تهران همچنین گفت: دولت باید در طرح نهضت ملی اقدامی کند و همچنین باید به فکر این باشد که شرایط اقتصادی را به گونه‌ای تعیین کند که مردم سرگردان نشوند.
خروج سرمایه‌گذاران از حوزه ساخت و ساز
او درباره تاثیر تورم بر ساخت و ساز بیان کرد: تورم همان‌طور که تا کنون تاثیرگذار بوده است اگر پس از این هم ادامه پیدا کند قیمت نهاده‌های ساختمانی باز هم افزایش پیدا می‌کند و طبیعتا ساخت و ساز پایین می‌آید؛ زیرا تا زمانی که اقتصاد از ثبات برخوردار نباشد بخش مسکن نمی‌تواند با سرعت کافی ادامه دهد و برخی از سازندگان از این حوزه خارج می‌شوند. محتشم ادامه داد: عدم پایداری باعث می‌شود انبوه‌سازی که خود سرمایه کافی برای ساخت ندارد و از کانال‌های دیگر نیز نمی‌داند به چه قیمتی باید تهیه کند با مشکل مواجه شود. یکی از این کانال‌ها نیز مبحث پیش‌فروش است که با این شرایط پیش‌فروش نیز در وضعیتی نامشخص قرار می‌گیرد. عضو هیات مدیره انجمن انبوه‌سازان تهران در مورد کمبود عرضه نیز گفت: این آثار باعث می‌شود با کمبود عرضه در بازار مسکن مواجه شویم. اگر عرضه نتواند جوابگوی تقاضا در جامعه باشد قیمت مسکن افزایش پیدا می‌کند.
تاثیر افزایش قیمت دلار بر بازار مسکن
محتشم در مورد تاثیر افزایش قیمت ارز بر بازار مسکن بیان کرد: وقتی قیمت ارز بالا می‌رود قیمت کالاهای خرد به سرعت خود را با قیمت دلار هماهنگ می‌کند؛ البته این افزایش قیمت ارز در نتیجه افزایش چاپ پول در کشور پدید می‌آید. از آنجا که در مقابل این افزایش عرضه پول، تعداد کالا زیاد نمی‌شود این مسئله خود قیمت‌ها را افزایش می‌دهد. او در مورد تاثیر این عامل بر بازار مسکن ادامه داد: اما مسکن به سرعت و روزانه قیمت خود را با دلار هماهنگ نمی‌کند؛ مسکن مقداری صبر می‌کند و پس از اینکه دلار در نقطه‌ای ثابت ماند خود را با آن قیمت هماهنگ می‌کند. عضو هیات مدیره انجمن انبوه‌سازان تهران در این مورد توضیح داد: در واقع مسکن خود را با دلاری که تا کانال 60 هزار تومانی نیز بالا رفت تطبیق نداده است. پس باید منتظر باشیم که اگر قیمت دلار کاهشی باشد و ریزش قیمت قابل توجهی را تجربه کند قاعدتا بخش مسکن باید خود را با آن تطبیق دهد و کاهش بیاید. او ادامه داد: ولی اگر دلار بیش از این روند نزولی خود را ادامه ندهد و در همین حدود باقی بماند مسکن در بخش ساخت بالا نمی‌رود، اما در بخش عرضه و تقاضا می‌تواند تفاوت و جهش قیمت پیدا کند.
پیش بینی بازار مسکن در سال آینده
محتشم همچنین در مورد روند بازار مسکن در آینده نیز گفت: باید این چند روز آخر سال بگذرد تا مشخص شود قیمت ارز روی چه پایه‌ای توقف می‌کند. در پایان فروردین‌ماه که عملا 15 روز بازار غیرفعال است؛ باید دید دولت می‌تواند قیمت ارز را روی چه حدودی نگه دارد و بازار مسکن چه واکنشی به شرایط اقتصادی نشان می‌دهد.

وزیر اقتصاد امور اقتصاد و دارایی با اشاره به برگزاری پنجمین کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و عراق اظهار کرد: رفع موانع و مشکلات فعالان اقتصادی هم در حوزه داخلی و هم در ارتباط با طرف عراقی و همچنین افزایش ظرفیت روابط تجاری دو کشور مورد تاکید قرار گرفت. سید احسان خاندوزی با اشاره به برگزاری پنجمین کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و عراق، گفت: در نتیجه سیاست دیپلماسی همسایگی دولت آیت‌الله رئیسی و گسترش روابط اقتصادی با همسایگان، حجم تجارت ایران و عراق در سال گذشته ۲۰ درصد افزایش یافت و در این کمیسیون مشترک زمینه‌های فعال شدن ظرفیت بالای همکاری دو کشور بررسی شد.

 

کاهش شدید میزان بارش‌های جوی در بسیاری از کشور‌های قاره اروپا، وضعیت منابع آبی در این کشورها را در مرز هشدار قرار داده است و بررسی‌ها نشان می‌دهد میزان بارش‌های زمستانی نسبت به حد نرمال تا ۴۰ درصد کاهش داشته است. به گزارش ایلنا، به تازگی روزنامه «گاردین» در گزارشی قابل تأمل به موضوع خشکسالی شدید تابستان گذشته در قاره اروپا و نیز عدم بارش‌های کافی در زمستان پرداخت و در این باره نوشت: قاره اروپا پس از عبور از خشک‌ترین تابستان خود که در ۵۰۰ سال گذشته بی سابقه بوده است، حالا در حال سپری کردن زمستانی است که بارش‌های چندانی به همراه نداشت و بیشتر کشور‌های اروپایی را با نگرانی‌های فزاینده در مورد منابع آبی رو به رو کرد. مستند به این گزارش برای درک عمق فاجعه و کمبود شدید منابع آبی در اروپا مراجعه به آمار و ارقام چندان ضرورتی ندارد و می‌توان با مشاهده مخزن سد «Lac de Montbel» در جنوب غرب فرانسه که تنها ۲۰ درصد از ظرفیت آن پر است، یا مشاهده ساحل دریاچه گاردا در ایتالیا که ۷۰ سانتی متر کاهش آبی داشته است و یا مشاهده رودخانه راین در آلمان که کشتی‌ها برای عبور از آن ناچار هستند نصف ظرفیت خود را تکمیل کنند، به عمق این بحران و فاجعه پی برد.
وضعیت آب در اروپا هم‌اکنون بسیار متزلزل است
به تازگی پژوهشگرانی از دانشگاه گراتس اتریش با بررسی تصاویر ماهواره‌ای و تحلیل ذخایر آب زیرزمینی در اروپا به این مهم پی برده اند که اروپا از سال ۲۰۱۸ به این سو دچار خشکسالی بسیار شدیدی شده است و وضعیت آب در این قاره هم‌اکنون بسیار متزلزل است. Torsten Mayer یکی از محققان این پژوهش به «گاردین»، گفته است که اصلاً تصور نمی‌کردیم روزی کشورهایی، چون اتریش یا آلمان هم با مشکل آب رو به رو شوند و در تأمین آب برایشان مشکلی پیش آید، اما این اتفاق افتاده و ما باید به این موضوع بسیار جدی فکر کنیم. خشکسالی اروپا در سال‌های آینده تشدید خواهد شد. همچنین در این باره موسسه «World Weather Attribution» اعلام کرده است که به احتمال بسیار زیاد دلیل این خشکسالی‌های شدید پدیده تغییر اقلیم ناشی از فعالیت‌های انسانی است که در سال‌های آینده به شکل فزاینده‌ای تشدید خواهد شد.
زمستان بدون بارندگی در اکثر مناطق کشور فرانسه
بررسی نقشه‌های ماهواره‌ای نشان می‌دهد که بسیاری از مناطق اروپا به ویژه کشورهایی، چون اسپانیا، ایتالیا، فرانسه، آلمان و اتریش تحت تأثیر خشکسالی اخیر قرار گرفته اند و فرانسه بیش از ۳۰ روز بدون بارندگی آن هم در فصل زمستان را تجربه کرده است که طولانی‌ترین دوره بدون بارندگی از سال ۱۹۵۹ میلادی تاکنون بوده است. بررسی‌های بیشتر در مورد میزان بارندگی‌ها در فرانسه گویای این است که در ۹ ماه گذشته تا ۸۵ درصد کاهش بارندگی نسبت به حد معمول در این کشور به ثبت رسیده است. این وضعیت سبب شده تا دولت امانوئل مکرون- رئیس جمهور فرانسه اعمال محدودیت‌های آبی در حوزه‌های مختلف را اعلام کند و نیز روی یک طرح بحرانی برای مقابله جدی با کمبود آب متمرکز شود. در همین رابطه کریستوف بچو وزیر محیط زیست فرانسه اعلام کرد که فرانسه باید در سال‌های آینده تا ۴۰ درصد کاهش بارش‌ها و کمبود آب را باید تحمل کند و در وضعیت آماده باش قرار بگیرد. وزیر محیط زیست فرانسه اضافه کرد که در این کشور شستن ماشین‌ها با آب شهری ممنوع شده است و پر کردن استخر‌های خانگی نیز ممنوع است. همچنین کشاورزان باید برنامه‌های خود را به گونه‌ای تنظیم کنند که مصرف آبشان تا نصف کاهش یابد.
تصویب قانون کاهش ۴۰ درصدی  آب در بخش کشاورزی اسپانیا
در اسپانیا نیز شرایط منابع آبی بسیار نگران کننده است و تنها در منطقه کاتالونیا ذخایر آب به قدری کاهش یافته اس که مقامات محلی قانون کاهش ۴۰ درصدی مصرف آب در بخش کشاورزی و کاهش ۱۵ درصدی مصرف آب در بخش صنعتی را به تصویب رساندند.

گروه صنعت و تجارت: معاون وزیر صمت از حذف عرضه خودرو در بورس خبر داد و گفت: سال آینده عرضه خودرو به صورت نوبت دهی خواهد بود. منوچهر منطقی روز گذشته در نشست خبری در مورد تولید مشترک خودرو با کشور روسیه، اظهار کرد: در نمایشگاهی که در روسیه برگزار شد ۷۰۰ میلیون دلار تفاهمنامه مربوط به قطعات امضا شد و ۵۰ میلیون دلار تبدیل به قطعات شد. البته کار در روسیه یک مقدار کند پیش می‌رود. معاون صنایع حمل و نقل وزیر صمت افزود: در حوزه تولید مشترک هم مانند تولید خودروی تندر ۹۰ با طرف روسی صحبت شد که نمونه اولیه این خودرو نیز در شرکت پارس خودرو کامل شد و فروردین ماه رونمایی می‌شود و همزمان در روسیه نیز تولید خواهد شد. وی ادامه داد: قوای محرکه این خودرو ای‌سی‌فایو است. منطقی تصریح کرد: مالکیت فکری خودروی تندر ۹۰ مربوط به شرکت سایپا است و با توجه به تغییرات انجام شده، تندر ۹۰ پیشرفته محسوب می‌شود. وی با بی‌ام اینکه صادرات یکی از ارکان برنامه ریزی صنعت خودرو در ۱۴۰۲ است، گفت: بحث تولید تارا هم در روسیه مطرح شده و در حال انجام مذاکرات هستیم تا سال آینده قطعی شود.
واردات ۲۰۰ هزار خودرو در ۱۴۰۲
منطقی در پاسخ به سوالی در مورد وضعیت عرضه خودرو در ۱۴۰۲ تصریح کرد: دو عامل داریم برای سال آینده که یکی واردات است و بخشی از نیاز از این طریق پاسخ خواهد داده شد که پیش بینی می‌شود ۲۰۰ هزار دستگاه خودرو واردات خواهیم داشت. وی افزود: بر اساس پیش بینی‌ها، تولید خودرو توسط تمام خودروسازان کشور نیز در سال آینده یک میلیون و ۶۰۰ هزار خودرو خواهد بود. بنابراین عرضه خودرو (هم تولید داخل و هم واردات خودرو) یک میلیون و ۸۰۰ هزار دستگاه خواهد بود.
عرضه خودرو در بورس منتفی شد
معاون وزیر صمت اضافه کرد: عرضه خودرو از طریق نوبت دهی خواهد بود و اگر ظرفیت در سال ۱۴۰۲ پر شد، به سال ۱۴۰۳ موکول می‌شود. وی در پاسخ به سوال دیگری که یعنی عرضه خودرو از طریق بورس منتفی شد؟ گفت: ابتدا عرضه خودرو در بورس از طریق مجلس منتفی شد و شورای رقابت هم حذف عرضه در بورس را اعلام کرد بنابراین فعلاً بحث عرضه خودرو در بورس مطرح نیست.
برخورد با عرضه خارج از ضابطه خودرو
منطقی در مورد عرضه خارج از ضابطه خودرو توسط ایران خودرو اظهار کرد: ایران خودرو هر ۳ یا ۴ سال به پرسنل خود خودرو می‌دهد اما در وضعیت فعلی که همه در صف هستند بهتر بود این موضوع را به تعویق می انداخت‌. معاون وزیر صمت افزود: با توجه گزاراشات رسیده، برخورد مناسب با این عرضه‌های خارجی از ضابطه انجام خواهد شد. وی در مورد حذف قرعه کشی خودرو، اظهار کرد: در سیستم قرعه کشی این گونه بود که ۲۰ هزار خودرو عرضه می‌شد و باید به صورت قرعه کشی بین متقاضیان چند نفر منتخب می‌شدند. منطقی افزود: در شیوه نوبت دهی، سیاست این گونه است که همه متقاضیان با یک مبلغ پایه تقاضای خرید خودرو را ثبت می‌کنند و به صورت رندوم از طریق سیستم نوبت دهی انجام می‌شود. به گفته وی، از طریق نوبت دهی به صورت رندوم زمان دریافت خودروی متقاضیان مشخص می‌شود. منطقی گفت: کسانی که پول ثبت نام خودرو را واریز کرده و در لیست قرارنگرفته اند با ۱۲۴ تماس بگیرند قطعاً پیگیری شده و وارد لیست خواهند شد.
تقاضای انباشته خودرو ۲ میلیون دستگاه است
وی در مورد میزان تقاضای انباشته خودرو، گفت: سال قبل میزان تقاضای انباشته خودرو ۲ میلیون دستگاه خودرو بود که ۴۰ درصد امسال پاسخ داده شد و بخشی نیز سال آینده پاسخ داده خواهد شد.
افزایش ۳۰ تا ۷۰ درصدی قیمت خودرو در ۱۴۰۲
منطقی در مورد میزان افزایش قیمت خودرو اظهار کرد: محدوده افزایش قیمت خودرو در سال آینده ۳۰ تا ۷۰ درصد خواهد بود که آخر فروردین اعلام می‌شود. وی در مورد اینکه خودرو با چه قیمتی به متقاضیان طرح عرضه ۵۰۰ هزار خودرو تحویل داده خواهد شد، اظهار کرد: در طرح عرضه ۵۰۰ هزار خودرو محصول با قیمت تعیین شده به مشتری تحویل داده خواهد شد و اگر کسی قصد انصراف داشت جریمه نخواهد شد. منطقی افزود: در این طرح پیش فروشی نداریم بلکه خرید توسط متقاضیان واقعی انجام خواهد شد. معاون وزیر صمت گفت: عرضه این خودروها نیز از طریق همان سامانه خودروهای وارداتی انجام خواهد شد. وی تصریح کرد: در طرح عرضه ۵۰۰ هزار خودرو به هیچ وجه قرعه کشی نداریم و اگر تقاضا بیشتر از عرضه بود، نوبت دهی انجام می‌شود و اگر در سال ۱۴۰۲ توان پاسخگویی را نداشتیم، تحویل به سال ۱۴۰۳ موکول می‌شود.
افزایش قیمت خودرو بر مبنای صورت‌های مالی خودروسازان
معاون صنایع حمل و نقل وزیر صمت در مورد ورود مجدد شورای رقابت به بحث قیمت‌گذاری خودرو اظهار کرد: با توجه به وضعیت فعلی خودرو و تقاضای بیشتر آن در مقایسه با عرضه، از نظر شورای رقابت، بازار خودرو انحصاری است و به همین منظور در مقوله قیمت گذاری آن ورود می‌کند. وی افزود: شورای رقابت در این زمینه مبنای کار را سازمان حمایت قرار می‌دهد و قیمت‌های پیشنهادی سازمان حمایت را (که آن هم بر مبنای صورت‌های مالی شرکت‌ها است) دریافت و مصوب می‌کند. منطقی تصریح کرد: بر این اساس اگر افزایش در قیمت خودروها داشته باشیم بر مبنای صورت‌های مالی شرکت‌های تولیدکننده است و شورای رقابت این قیمت‌ها را صحت سنجی می‌کند وی ادامه داد: با توجه به اینکه از سال ۹۹ قیمت کارخانه‌ای خودروها تغییری نداشته و با توجه به تورم موجود به احتمال زیاد بین ۳۰ تا ۷۰ درصد افزایش قیمت خودرو را شاهد خواهیم بود. منطقی یادآور شد: در این راستا محاسبات در انتهای فروردین ماه انجام خواهد شد و در نهایت قیمت‌های جدید اعلام می‌شود.
کاهش تقاضای غیرواقعی خودرو
وی در مورد وضعیت عرضه و تقاضای خودرو نیز گفت: وزارت صمت با اجرای طرح فروش یکپارچه و دیگر برنامه‌ها، به‌تدریج در حال کاهش تقاضای غیرواقعی خودرو است. به گفته منطقی، در سال جاری نسبت به ۱۴۰۰، شاهد افزایش ۳۰ درصدی عرضه خودرو بودیم و یک میلیون و ۲۶۰ هزار دستگاه خودرو عرضه شد. البته با احتساب خودروهای تکمیل شده کف پارکینگ خودروسازان، جمع عرضه در سال جاری به بیش از یک میلیون و ۴۰۰ هزار دستگاه رسید. معاون وزیر صمت تاکید کرد: امروز در حال حرکت به سمت تقاضای واقعی خودرو هستیم و در سال ۱۴۰۳ به عرضه و تقاضای واقعی خواهیم رسید. وی گفت: عرضه ۴۰۰ هزار دستگاه خودرو در سامانه یکپارچه، تقاضای سفته‌بازی را به‌شدت کاهش خواهد داد و تقاضاها به‌تدریج واقعی خواهد شد.

 

گروه جامعه: سال گذشته تنها 30 درصد از خانوارهای ایرانی سفر کرده‌اند، در حالی‌که فقط در فصل بهار 98، حدود 66 درصد از خانوارهای ایرانی سفر رفته‌اند. کرونا از یک سو و تورم و افزایش هزینه‌ها از سوی دیگر، سفر را از لیست اولویت بسیاری از ایرانیان خارج کرده است. در آستانه تعطیلات نوروز 1402، مرکز آمار ایران گزارش وضعیت گردشگری ملی در سال 1400 را منتشر کرد. گزارشی که نشان از سقوط آمار سفرها در سال گذشته می‌دهد. حال گردشگری ایران خوب نیست. از یک سو مردم توان اقتصادی سفر ندارند و از سوی دیگر زیرساخت گردشگری فراهم نیست. حالا هم خبر از پلمب برخی از کمپ‌ها و اماکن گردشگری برای رعایت نکردن حجاب به گوش می‌رسد. ضربه‌ای دیگر بر پیکره گردشگری ایران در روزهای رکود.گزارش جدید مرکز آمار نشان می‌دهد در سال 1400 سفر رفتن چندان در اولویت ایرانیان نبود. یکی از دلایل این خانه‌نشینی را می‌توان شیوع ویروس کرونا در کشور دانست. ویروسی که جان هزاران نفر را گرفت و بسیاری از خانوارها را داغدار عزیزانشان کرد.
30 درصد از خانوارها سفر کرده‌اند
مقاومت در برابر واردات واکسن و واکسیناسیون مردم زخمی عمیق بر جان و مال مردم گذاشت. واکسیناسیون عمومی در ایران سال 1400 آغاز و به کندی صورت گرفت؛ تا جایی‌که برای واکسن هم مردم صف طولانی تشکیل می‌دادند. صف‌هایی که نتیجه واردات قطره‌چکانی بود. کسب‌وکارهای زیادی با شیوع ویروس کرونا زمین خوردند. برخی قید بازار کار را زدند و خانه‌نشین شدند. برخی هم دست به عصا ادامه دادند. صنعت گردشگری و مشاغل زیرمجموعه آن یکی از متضرران بزرگ دوران کرونا در همه کشورهاست. البته برخی از کارشناسان حوزه گردشگری بر این باورند که نبود زیرساخت‌های گردشگری کار را برای ایران سخت‌تر کرد. بر اساس گزارش مرکز آمار ایران، از 26 میلیون و 301 هزار و 670 خانوار ایرانی در سال گذشته، هفت میلیون و 788 هزار و 221 خانوار سفر کرده‌اند؛ یعنی حدود 30 درصد از خانوارها.
مردم توانایی اقتصادی برای سفر ندارند
کرونا هنوز در ایران و کشورهای دیگر تمام نشده است. ویروس چینی هنوز با سویه‌های جدید دولت‌ها و مردم را غافلگیر می‌کند. البته از آن روزهای سیاه کرونایی عبور کرده‌ایم. بسیاری از مردم واکسینه شدند و دولت‌ها برای احیای گردشگری دست به کار شدند. در ایران اما احیای گردشگری چندان کار راحتی نیست. تورم و افزایش هزینه‌ها سفر تفریحی را از لیست اولویت خانوارهای ایرانی خارج کرده است. پیش از این حرمت‌الله رفیعی، رئیس هیأت مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی به تجارت‌نیوز گفته بود، الگوی سفر مردم تغییر کرده است. برخی دیگر توان سفر خارج از کشور ندارند و گردشگری داخلی را انتخاب کرده‌اند. برخی دیگر هم ۱۰ تا ۲۰ نفره خانه می‌گیرند تا هزینه‌های سفر را کم کنند. پیش‌تر نیز مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی با بررسی وضعیت سفرهای ایرانیان بین سال‌های 1387 تا 1398 از کاهش کیفیت گردشگری در ایران نوشت. بر اساس این گزارش کمیت گردشگری در این سال‌ها افزایش داشته اما همزمان از کیفیت آن کاسته شده است. بنا بر این گزارش شکاف رفاهی موجب شده که خانوارهای بیشتری به فکر کاهش هزینه‌های سفر باشند، بنابرین اقامت در خانه اقوام را آشنایان را به اقامت در هتل‌ها و اجاره ملک ترجیح می‌دهند. همچنین افراد از وسایل حمل‌ونقل شخصی بیشتر از هواپیما و قطار استفاده می‌کند. داده‌های مرکز آمار نیز نشان می‌دهد بیشتر سفرهای سال گذشته با وسایل نقلیه شخصی و وسایل نقلیه شخصی دیگران صورت گرفته است. کارشناسان می‌گویند زیرساخت گردشگری در ایران معیوب است اماعلی‌اصغر شالبافیان، معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی علت رکود گردشگری را ایران‌هراسی می‌داند. در حالی‌که همین حالا بسیاری از علاقمندان به گردشگری در داخل و خارج از کشور شاهد پلمب کمپ گردشگری به علت رعایت نکردن حجاب هستند. موضوعی که می‌تواند تبلیغات منفی برای گردشگری در ایران را بیشتر کند و نیاز به پروژه ایران‌هراسی ندارد.